Voor bedrijven

Het Bodemdecreet (artikel 74 t/m 82) voorziet een soepele regeling die het mogelijk maakt om eventuele bodemverontreinigingen ontstaan als gevolg van een schadegeval snel en efficiënt te verwijderen. Om van deze regeling gebruik te kunnen maken, moet aan de volgende toepassingsvoorwaarden voldaan zijn:

• het schadegeval moet binnen de 30 dagen bij de bevoegde overheid gemeld zijn;
• de effectieve behandeling van de bodemverontreiniging moet binnen de 180 dagen na het afleveren van het besluit van de bevoegde overheid kunnen afgerond worden.

Dit betekent dat bijvoorbeeld langdurige grondwateronttrekkingen niet in aanmerking komen voor de aanpak binnen de schadegevallenregeling.

Bedrijven kunnen ingedeeld worden in klasse 1, 2 of 3 van het Vlaams Reglement betreffende de Milieuvergunning (VLAREM 2).

• Voor klasse 2 en klasse 3 bedrijven is de gemeente de bevoegde overheid: neem contact op met de milieudienst om na te vragen op welke wijze het schadegeval gemeld moet worden.
   
• Voor klasse 1 bedrijven is de OVAM de bevoegde overheid: gebruik het digitaal meldingsformulier dat u in de rechts op deze pagina terugvindt onder 'Nuttige links'.
   
• Voor gronden waarop een beschrijvend bodemonderzoek of bodemsanering lopende is, is de OVAM de bevoegde overheid: gebruik het digitaal meldingsformulier dat u onderaan op deze pagina terugvindt onder 'Ook interessant voor u'.

Hieronder worden specifiek voor bedrijven enkele aandachtspunten opgesomd.

Volgende handelingen voert u zo snel mogelijk uit:

• Bij een lekkage herstelt u zo snel mogelijk het lek, zo voorkomt u dat er bijkomend product in de bodem dringt.
• Indien een lek van een ondergrondse tank niet onmiddellijk hersteld kan worden, laat u deze houder best zo snel mogelijk leegmaken door een erkende firma.
• Is de verontreiniging oppervlakkig? Breng dan absorberende korrels, zagemeel of een ander absorberend product aan.
• Is het schadegeval vrij beperkt gebleven? Graaf dan de verontreinigde grond zo snel mogelijk af en voer deze af naar een erkend centrum voor grondreiniging.
• Meld het schadegeval binnen de 30 dagen aan de bevoegde overheid, zo niet kan het schadegeval niet meer binnen de eenvoudige procedure behandeld worden en wordt de bodemverontreiniging als een nieuwe bodemverontreiniging beschouwd.
• Stel een bodemsaneringsdeskundige aan.
• Bent u exploitant? Breng dan onverwijld de eigenaar van de grond op de hoogte.
• Licht de mogelijke veroorzaker van het schadegeval in.
• Exploiteert u een klasse 1 bedrijf: breng dan ook uw milieucoördinator en het departement Omgeving, Afdeling Milieu-inspectie van de Vlaamse Overheid op de hoogte. Opgelet: het melden van het schadegeval aan het departement Omgeving vervangt niet de melding die u aan de OVAM als bevoegde overheid (voor klasse I bedrijven) moet doen. Meldt daarom het schadegeval ook zeker apart aan de OVAM via het digitaal meldingsformulier dat u ook onderaan deze pagina terugvindt. 

Nadat het schadegeval gemeld werd bij de bevoegde instantie en aanvaard wordt binnen de schadegevallenprocedure bezorgt deze een brief met besluit aan de saneringsplichtige. In het besluit worden maatregelen opgelegd voor de behandeling van de bodemverontreiniging. Dit besluit kan eveneens dienen als omgevingsvergunning of meldingsakte op stedenbouwkundig- en milieuvlak voor de uit te voeren werken. Dit vormt een belangrijke meerwaarde van de schadegevallenprocedure en maakt dat een snel optreden binnen een wettelijk kader gebeurt. Ga dus zeker na of u tijdig een besluit ontvangen heeft van de bevoegde overheid.

De bevoegde instantie zal het dossier verder opvolgen binnen de schadegevallenprocedure en nagaan of de noodzakelijke maatregelen binnen de opgelegde termijnen worden uitgevoerd.

Het is de bedoeling dat de saneringsplichtige de opgelegde maatregelen uitvoert binnen de 180 dagen onder leiding van een erkend bodemsaneringsdeskundige. Voor bepaalde maatregelen kan een aparte timing worden opgelegd door de bevoegde instantie. Indien blijkt dat u als saneringsplichtige geen of onvoldoende maatregelen heeft getroffen ten aanzien van de bodemverontreiniging, kan de bevoegde overheid beslissen om het dossier verder op te volgen/te laten opvolgen conform artikel 9 van het Bodemdecreet. Dit houdt in dat u verplicht wordt over te gaan tot de uitvoering van een beschrijvend bodemonderzoek.

Indien u de opgelegde maatregelen heeft uitgevoerd, wordt door de bodemsaneringsdeskundige een evaluatierapport opgesteld conform de geldende richtlijn. Het evaluatierapport wordt zo spoedig mogelijk na afronding van de maatregelen aan de bevoegde overheid en de OVAM overgemaakt.

De OVAM zal het evaluatierapport zowel administratief als milieutechnisch beoordelen:

De OVAM zal het evaluatierapport, opgesteld door de erkend bodemsaneringsdeskundige, zowel administratief als milieutechnisch beoordelen:

Er zijn twee mogelijkheden:

• De OVAM oordeelt dat er afdoende maatregelen werden getroffen en levert een verklaring af (in briefvorm) met de resultaten van de uitgevoerde maatregelen. Het schadegeval wordt afgesloten;
• De OVAM oordeelt dat de maatregelen niet tot het gewenste effect hebben geleid. In dit geval wordt bekeken welk gevolg er nog dient gegeven te worden conform het Bodemdecreet. In bepaalde gevallen zal voor de saneringsplichtige de verplichting gelden om een beschrijvend bodemonderzoek uit te voeren.

De verplichting om onder leiding van een bodemsaneringsdeskundige de maatregelen tot behandeling van bodemverontreiniging bij schadegevallen onverwijld uit te voeren, rust op de volgende persoon.

• in eerste instantie op de exploitant van de grond waar de vervuiling tot stand kwam;
• is er geen exploitant, dan moet de gebruiker de maatregelen uitvoeren;
• is er ook geen gebruiker, dan komt de plicht terecht op de schouders van de eigenaar;

Wordt u als saneringsplichtige beschouwd, maar u bent niet de veroorzaker van de schade?

De OVAM raadt u aan om met de vermoedelijke veroorzaker in gesprek te treden en tot een overeenkomst te komen.

U kan zich beroepen op artikel 82 van het Bodemdecreet. Dat artikel stelt dat de saneringsplichtige de gemaakte kosten kan verhalen op de persoon die overeenkomstig artikel 16 van het Bodemdecreet aansprakelijk is en dat van die persoon een voorschot kan gevorderd worden of geëist kan worden dat die persoon een financiële zekerheid stelt.
Het artikel 16 van het Bodemdecreet bepaalt dat wie bodemverontreiniging veroorzaakt heeft, aansprakelijk is voor de kosten die overeenkomstig dit decreet gemaakt worden voor het beschrijvend bodemonderzoek, de bodemsanering en de andere maatregelen, evenals voor de schade die door deze activiteiten of maatregelen veroorzaakt wordt.

Indien u van mening bent dat u schade ondervindt door handelingen of nalatigheden van derden kan u daarnaast een procedure overeenkomstig het Burgerlijk wetboek opstarten. Artikel 1382 en verder van het Burgerlijk Wetboek vormen hiervoor de wettelijke grondslag. Deze procedure verloopt via de rechtbank en staat los van het Bodemdecreet en de OVAM.