Deelgebied 4: Kloosterbeemden en Demerbroeken

Het mondingsgebied van de Winterbeek, hier de Hulpe genaamd, bestaat voornamelijk uit natuurgebied. De waterloop zelf, de zijloop Kleine Leigracht Middelbroek en de aangrenzende oeverbodems worden gesaneerd met een klassieke afgraving en heraanvulling. Het overstromingsgebied Kloosterbeemden is een waardevol natuurgebied is en daarom worden ingrijpende werken hier best zoveel mogelijk vermeden. We plannen hier een een natuurgebaseerde sanering. Deze aanpak wijkt af van de saneringsmethoden in de eerste 3 deelgebieden.

NARMENA staat voor Nature Based Remediation of MEtal Pollutants in Nature Areas to increase water storage capacity. In dit Life-project zullen de VMM en OVAM, samen met vijf andere partners, het verontreinigd overstromingsgebied tussen de Winterbeek en de Demer op een innovatieve manier saneren. Dit gebeurt door een zogenaamde natuurgebaseerde sanering, waarbij gebruik wordt gemaakt van natuurlijke processen. Zo pakken we de bodemverontreiniging aan in kwetsbaar natuurgebied zonder ingrijpende en kostelijke conventionele technieken zoals uitgraving. Door het gebruik van natuurgebaseerde technieken, vervullen we, naast bodemsanering, ook belangrijke natuurdoelen en creëren we ruimte voor waterberging.

In plaats van de verontreiniging weg te graven en elders te behandelen, pakken we ze in het gebied zelf aan, ook wel ‘in-situ’ sanering genoemd. Door het gebied permanent te vernatten, verandert de toestand in de bodem. De metaalverontreiniging bindt zich hierdoor aan sulfides, waardoor ze moeilijk of niet meer wordt opgenomen door flora en fauna. Bij een dergelijke in-situ sanering zijn niet alleen de kosten, maar ook de CO2-uitstoot, veel lager. Er moeten bijvoorbeeld geen tientallen vrachtwagens ingezet worden om uitgegraven grond of slib te transporteren.

In deelgebied 4, het gebied van de Kloosterbeemden werkt LIFE Narmena samen met het Sigmaplan. Zo wordt het mondingsgebied herontwikkeld als habitat voor de roerdomp en de bruine kiekendief. Ook wordt het water in de Demer, ten zuiden van het gebied, bij hoge waterstanden in het gebied geleid via onder meer hermeandering en de aanleg van drempels en een bres. Dit zorgt voor een verhoging van het waterpeil in Demer bij droog weer en is een plus voor de aanpak van de droogteproblematiek in deze vallei. Meer informatie over LIFE Narmena, vindt u op de website: www.narmena.be.

• Op 18 januari 2022 verklaarde de OVAM het gefaseerd bodemsaneringsproject voor deelgebied 4 'Kloosterbeemden en Demerbroeken' conform.
• De saneringswerken zullen eind september 2022 starten.

Meer over de timing