Europees Voorzitterschap
Events die de OVAM zelf heeft georganiseerd
-
ENSOr 5
Tijdens de Belgische Bodemweek organiseerde de OVAM al voor de vijfde keer de ENSOr- conferentie rond Zorgwekkende stoffen. Het hoofdthema was de diffuse verontreiniging: schadelijke stoffen die zich niet beperken tot lokale bronnen maar wijdverspreid in de bodem te vinden zijn.
- The Circular Economy Forum
Op 15 en 16 april kwamen zo’n 1300 mensen van over de hele wereld samen voor het World Circular Economy Forum. Het Belgische voorzitterschap nam van de gelegenheid gebruik om enkele Vlaamse circulaire successen toe te lichten aan het internationale publiek tijdens het Circular Economy Forum op 17 april.
Events waarbij de OVAM een belangrijke rol heeft gespeeld
- UNEA-6
Van 26 februari tot 1 maart kwamen vertegenwoordigers van 193 landen bijeen in Nairobi voor de zesde bijeenkomst van de United Nations Environment Assembly (UNEA-6). Ze bespraken de onderling verbonden problemen van klimaatverandering, verlies van biodiversiteit en vervuiling. Het doel van UNEA-6 was om de inspanningen van verschillende internationale organisaties en verdragen beter op elkaar af te stemmen en zo meer samenhang en effectiviteit te creëren.
-
INC-4
Van 23 tot 29 april vond het vierde Intergovernmental Negotiating Committee (INC-4) rond kunststofvervuiling plaats in Ottawa (Canada). Daar werkten VN-lidstaten verder aan een toekomstig verdrag dat de hele keten in het vizier neemt: van grondstof tot microplastics.
-
Bazel Conventie
Het Verdrag van Bazel is een juridisch bindend internationaal verdrag dat het transport van gevaarlijke afvalstoffen tussen landen reguleert. Tijdens de internationale meeting over de Bazel Conventie van 25 tot 29 juni in Genève, voerde het Belgische voorzitterschap de onderhandelingen namens de EU en haar lidstaten.
Wetgeving waarbij de OVAM een belangrijke rol heeft gespeeld
- Kaderrichtlijn Afvalstoffen
Het Belgische voorzitterschap heeft een akkoord bemiddeld tussen de lidstaten over het voorstel van de Europese Commissie om de Kaderrichtlijn Afvalstoffen (KRW) te herzien. Deze herziening richt zich specifiek op de voedings- en textielindustrie.
-
Verordening Afgedankte Voertuigen
Het voorstel van de Europese Commissie voor een nieuwe Verordening over Afgedankte Voertuigen (ELV) is bedoeld om de circulaire economie in de automobielsector verder te ontwikkelen. Het voorstel pakt het probleem van vermiste voertuigen aan en houdt beter rekening met de volledige levenscyclus van voertuigen, van ontwerp tot verwijdering.
-
Europese Bodemrichtlijn
De Europese Commissie heeft een richtlijn voorgesteld om de bodem in alle EU-landen te monitoren, beschermen en herstellen. De Raad heeft een algemene benadering goedgekeurd die ervoor zorgt dat monitoring verplicht wordt, richtlijnen biedt voor duurzaam bodembeheer en verontreiniging aanpakt. De OVAM nam deel aan de onderhandelingen.
-
Europese Verpakkingsverordening
Tjidens het Belgische Voorzitterschap bereikten het Europees Parlement, de Commissie de Raad een akkoord over de nieuwe Europese Verordening inzake Verpakkingen en Verpakkingsafval (PPWR). Deze verordening is een mijlpaal in het Europese beleid rond duurzaamheid en circulaire economie en heeft als doel de milieu-impact van verpakkingen aanzienlijk te verminderen.
Vlaanderen heeft al een sterke basis in afvalbeheer en recycling, maar de nieuwe regelgeving vraagt om bijkomende aanpassingen. De OVAM organiseerde daarom een informatief webinar rond de nieuwe wetgeving.
-
Achtste milieuactieprogramma (EAP): Europese raadsconclusies
De Europese Commissie voorzag een tussentijdse evaluatie van het achtste milieuactie programma in 2024. Het Belgische voorzitterschap reageerde op deze review met raadsconclusies, die door alle 27 lidstaten werden aangenomen tijdens de Raad Leefmilieu op 17 juni.
-
Het Europese plan voor microplastics
De Europese Unie werkt aan beleid rond microplastics. Tijdens het Belgische voorzitterschap was de OVAM nauw betrokken bij de onderhandelingen over maatregelen om te voorkomen dat plastic pellets in de natuur terechtkomen.
Vervolg na het Europees Voorzitterschap
In detail lezen?
De OVAM bepaalt prioriteiten van risicobeoordeling chemische stoffen
Het PARC – partnerschap voor risicobeoordeling chemicaliën - is opgericht om de Europese onderzoeks- en innovatiecapaciteit voor chemische risicobeoordeling te versterken. Zo wil ze de menselijke gezondheid en het milieu beter beschermen in de toekomst. Met 200 deelnemende onderzoeks- en overheidsorganisaties uit heel Europa is PARC één van de grootste projecten in zijn soort. PARC heeft een looptijd van zeven jaar, tot mei 2029.
De OVAM ontwikkelde een conceptueel framework voor een prioriteringsstap, die bepaalt hoe beschikbare middelen gericht ingezet worden. Door het grote aantal (potentieel) zorgwekkende chemische stoffen die in het milieu voorkomen, is dit een belangrijk instrument. De tool zal bestaan uit een grote database met gegevens over alle chemische stoffen (toxicologie, fysicochemische eigenschappen, gebruik, info over persistentie, meetgegevens…) waarin men op basis van een vooropgestelde onderzoeksvraag op relevante chemische stoffen kan filteren en ze rangschikken naar belangrijkheid.
De OVAM werkt mee als projectleider aan twee studies rond PFAS en levert data aan. Het gaat om de ontwikkeling van een Europese PFAS-‘baseline’ en casestudies om de verspreiding van PFAS in het milieu beter te begrijpen.
Met de monitoringcampagne voor hormoonverstoorders wordt een grootschalige meetcampagne gelanceerd waarbij geobserveerde hormoonverstorende activiteiten gekoppeld worden aan chemische stoffen in het milieu. De OVAM werkt mee aan de staalafname in Vlaanderen.
Vaste Gemengde Commissie Vlaanderen-Zuid-Afrika 2024
Op 19 december 2024 vond in Brussel de achtste Vaste Gemengde Commissie tussen Vlaanderen en Zuid-Afrika plaats. Al 30 jaar werken beide regeringen samen en ook in de toekomst blijven ze zich samen richten op thema’s als kunst en cultuur, hoger onderwijs, wetenschap en innovatie, groene transitie (met inbegrip van de transitie naar een circulaire economie) en investeringen.
De OVAM en Vlaanderen Circulair vertegenwoordigden Vlaanderen binnen het thema circulaire economie, een onderwerp dat met groot enthousiasme werd onthaald door de Zuid-Afrikaanse delegatie. De besprekingen benadrukten niet alleen de milieu- en economische voordelen van de circulaire economie, maar ook het belang van sociale inclusiviteit en vaardighedenontwikkeling binnen de bredere transitie. De inzichten uit deze uitwisseling worden meegenomen in de verdere voorbereiding van een studiewerkbezoek dat Vlaanderen in 2025 wil organiseren.
Deze samenwerking benadrukt het belang van internationale partnerschappen in de transitie naar een circulaire economie en toont aan hoe Vlaanderen zijn expertise en beleid op internationaal niveau kan delen om gezamenlijke uitdagingen rond klimaat en biodiversiteit aan te pakken.
Poolse delegatie op internationaal werkbezoek in Vlaanderen
De OVAM verwelkomde in september een Poolse delegatie om kennis te delen rond de verduurzaming van de zorgsector, zoals de Green Deal Duurzame Zorg.
De focus van het bezoek lag hoofdzakelijk op medisch afval. De OVAM bezocht samen met hen verschillende locaties die een goed zicht bieden op de manier waarop Vlaanderen omgaat met deze afvalstroom.
Zo kregen ze in het Ziekenhuis aan de Stroom (site Middelheim) een uitgebreide uitleg over hoe een van de grootste ziekenhuisnetwerken in België omgaat met alle uitdagingen in afvalbeheer.
Ook een bezoek aan MediPower (Indaver) stond op het programma, waar het risicohoudend medisch afval op hoge temperatuur (1000°C) wordt verbrand, met energieherwinning als bijkomend voordeel.
