Bodemsaneringsproject 3M - Zone 1A

Op 29 juli 2022 diende de bodemsaneringsdeskundige ERM in opdracht van 3M een bodemsaneringsproject in voor een eerste deel van het te saneren gebied. Dat ligt tussen de E34 in het noorden, de Polderstraat in het oosten en het zuiden en de Molenstraat in het westen. Ook de huizen en hun tuinen in de Molenstraat aan beide zijden van de weg horen hierbij, net als de huizen met hun tuinen van de Neerstraat 50, 67 en 69. 
Op 27 oktober 2022 heeft de OVAM het bodemsaneringsproject voor deze 'zone 1A' conform verklaard met een aantal voorwaarden. U vindt het bodemsaneringsproject en de conformverklaring bij de downloads onderaan deze pagina.
 

Het doel van de sanering is de blootstelling aan de verontreiniging met PFAS in het vaste deel van de aarde weg te nemen. 
Een leeflaagsanering blijkt in dit geval de beste oplossing te zijn. Dat zal gebeuren in de woon- en landbouwgebieden en op de toegankelijke paden en open ruimtes van recreatiegebieden binnen zone 1A.  Dat betekent dat in alle onverharde zones de bovenste 70cm wordt ontgraven en vervangen door propere grond. De verontreinigde grond wordt afgevoerd naar een stortplaats.

Voordat de werken aanvatten wordt op kosten van 3M een plaatsbeschrijving opgemaakt. De aannemer legt samen met een tuinspecialist de huidige toestand van de tuin vast. Ze zullen nagaan in hoeverre bestaande beplanting kan behouden blijven. Sommige planten kunnen misschien tijdelijk verplaatst worden om na aanvulling met schone grond opnieuw op hun oorspronkelijke plek te staan. De eigenaar of bewoner hoeft zelf niets te doen. Er wordt door 3M een vergoeding voorzien voor de planten en tuinelementen die niet behouden worden tijdens de sanering en/of niet teruggeplaatst kunnen worden. Een concrete planning voor de saneringswerken wordt opgemaakt in overleg tussen 3M en de betrokken eigenaars en bewoners. 3M sluit per tuin een overeenkomst af met elke betrokken eigenaar met de precieze afspraken over de uitvoering en het herstel. 

Tijdens de werken moeten aangepaste maatregelen de hinder door stof en lawaai tot een minimum beperken. Hiertoe wordt een globaal en een perceel-specifiek draaiboek opgesteld. Na de werken wordt een nieuwe plaatsbeschrijving uitgevoerd om na te gaan of de vastgestelde afspraken werden ingevuld. Na de sanering wordt in een nazorgperiode de kwaliteit van landbouwproducten, groenten, fruit, eieren en groenafval opgevolgd om het effect van de sanering na te gaan. 

De verontreinigde grond wordt afgevoerd naar een stortplaats. Aan de Neerstraat wordt een tijdelijke opslagplaats gebouwd om grond tijdeljk op te slaan in afwachting van transport. Er wordt geraamd dat in totaal ongeveer 441.132 ton verontreinigde grond moet ontgraven en vervangen worden. De duurtijd van  de sanering voor het gehele gebied wordt ingeschat op drie  tot vier jaar. De planning hangt vooral af van de capaciteit voor aanvoer van propere aanvulgrond en afvoer van verontreinigde grond. 
 

Het is aan 3M om de sanering uit te voeren. Het bedrijf heeft intussen een kwaliteitsplan voor de sanering en het opgelegde draaiboek ingediend bij de OVAM. Op 3 mei 2023 werd door 3M een bewonersvergadering gehouden waarop het draaiboek en de planning werden toegelicht. 
Het draaiboek en de presentaties van de bewonersvergadering zijn te vinden op de website van 3M. Deze pagina valt onder de verantwoordelijkheid van 3M en niet onder die van de OVAM of de Vlaamse Overheid. 

3M moet een aannemer aanstellen en met hem de nodige afspraken maken.
Aangezien het verkeersplan als voorwaarde stelt dat er geen vrachtwagens door het centrum van Zwijndrecht rijden, moet een ontsluiting van het gebied worden voorzien. In de zomer van 2024 is door de gemeente een vergunning afgeleverd voor de bouw van een tijdelijke brug over de E34.
Na de bouw van de brug kan in het najaar van 2025 de eigenlijke sanering starten. De planning voorziet dat de ontgravingswerken vijf jaar zullen duren. De planning hangt ook af van de aanvoer van propere aanvulgrond en van de capaciteit voor de afvoer van verontreinigde grond.

• algemene informatie over PFAS kan u vinden op PFAS-vervuiling | Vlaanderen.be
• met vragen over de sanering, kan u terecht bij de PFAS-ombudsdienst: IGEMO PFAS-ombudsteam Zwijndrecht
• met vragen over de impact op de gezondheid, kunt u terecht bij de PFAS-preventiemedewerkers: Preventiewerkers PFAS | Vlaanderen.be
• met vragen over bodemattesten en overdrachten, kan u terecht bij het team klantenbeheer van de OVAM op 015/284.458 (tussen 10-12u en 14-16u).