Subsidies voor bodemonderzoek van PFAS-verontreinigingen

De Vlaamse regering keurde op 7 juni principieel een aantal wijzigingen van het VLAREBO goed. De meest in het oog springende beslissing daarin is de cofinanciering van beschrijvende bodemonderzoeken bij brandweergerelateerde PFAS-verontreinigingen. Het wijzigingsbesluit wordt pas van kracht na definitieve goedkeuring.

Cofinanciering

Het opzet van dit besluit is om een cofinancieringsregeling te voorzien voor de uitvoering van beschrijvende bodemonderzoeken voor PFAS-verontreiniging als gevolg van brandbestrijding en brandblusoefeningen. Deze cofinancieringsregeling wil exploitanten, gebruikers of eigenaars ondersteunen bij het uitvoeren van een beschrijvend bodemonderzoek voor PFAS-verontreiniging, als ze conform het Bodemdecreet daartoe verplicht zijn.

Daarnaast hebben een aantal saneringsplichtigen al beschrijvende bodemonderzoeken opgestart of afgerond. De cofinancieringsregeling voorziet een overgangsmaatregel zodat deze “goede leerlingen” niet benadeeld zijn. Er is namelijk een retroactieve toekenning van cofinanciering voor alle kosten van beschrijvende bodemonderzoeken voor brandweergerelateerde PFAS-verontreinigingen uitgevoerd na 21 september 2021.

Waarom komt de regeling er? 

De nood tot deze cofinancieringsregeling vloeit voort uit meerdere factoren. Enerzijds dringen het Netwerk Brandweer en de Vlaamse Vereniging van Steden en gemeenten aan op een financiële tussenkomst voor het uitvoeren van beschrijvende bodemonderzoeken bij PFAS-verontreinigingen. Dit omdat de lokale besturen en de hulpverleningszones niet over voldoende middelen beschikken om het onderzoek en de sanering te financieren. Deze instanties hebben steeds gehandeld naar bestwil en vermogen op basis van de destijds beschikbare informatie en technologie. Het blussen van een brand en het oefenen hierop zijn maatschappelijk noodzakelijek activiteiten. Op het moment van de toepassing was er soms nog onvoldoende bewustzijn over de schadelijkheid van PFAS voor mens en milieu. Anderzijds worden bedrijven in sommige gevallen verplicht om brandweeroefeningen te houden op hun bedrijfsterreinen. Verder moeten particulieren en ondernemingen verplicht een beschrijvend bodemonderzoek uitvoeren in de nasleep van brand of brandblusoefeningen.

Percentage verschilt

Het percentage van de cofinanciering verschilt als de begunstigde een onderneming is of een natuurlijke persoon. Bij de inwerkingtreding van de cofinancieringsregeling gelden volgende percentages:

• voor ondernemingen, zoals een bedrijf dat brandweeroefeningen uitvoert op zijn terrein: 35 % van de subsidiabele kosten met een maximum van 300 000 euro;
• voor niet-ondernemingen andere dan natuurlijke personen, zoals de brandweeroefenterreinen bij de gemeenten of de brandweerzones: 50 % van de subsidiabele kosten met een maximum van 300 000 euro;
• voor niet-ondernemingen natuurlijke personen: 95 % van de subsidiabele kosten (waarbij er een maximum bijdrage van de natuurlijke personen wordt gehanteerd van 500 euro) met een maximum van 300 000 euro.

Het besluit voorziet dat de cofinancieringsregeling in werking treedt op 1 februari 2025.