Herzieningsvoorstel EVOA eindelijk bekendgemaakt

Op 17 november publiceerde de Europese Commissie haar langverwachte wetgevend voorstel ter herziening van de Europese verordening Overbrenging Afvalstoffen (hierna EVOA). De herziening past in het bredere kader van de Europese Green Deal: de Commissie wil hiermee de productie van afval verminderen en de transitie naar een circulaire economie versnellen.

We sommen de drie belangrijkste wijzigingen die de Commissie voor ogen heeft voor u op.

1. Afvalproblemen niet exporteren naar derde landen

Het herzieningsvoorstel bevat belangrijke wijzigingen met betrekking tot de uitvoer van Europese ‘groene lijst’-afvalstoffen naar derde landen. Dat afval is niet gevaarlijk, maar de verwerking ervan kan toch grote milieuverontreiniging veroorzaken en de volksgezondheid schaden als het wordt uitgevoerd naar landen en inrichtingen die niet zijn uitgerust om de afvalstoffen op een milieuverantwoorde manier te verwerken.

Daarom stelt de Commissie het volgende voor:

• De export naar niet-OESO landen kan alleen nog als het land aangeeft dit soort afval te willen importeren en aantoont dat het dit op een milieuverantwoorde manier kan verwerken.
• De export naar OESO-landen wordt door de Europese Commissie gemonitord en ze kan de export naar een specifiek OESO-land opschorten als er zich problemen stellen.
• Voor alle EU-export naar derde landen worden exporterende bedrijven verplicht om op voorhand audits te laten uitvoeren over de milieuverantwoorde verwerking van het afval bij de verwerkingsrichtingen in de derde landen.
• Er komen specifieke bindende EU-criteria om afval te kunnen onderscheiden van gebruikte goederen.

2. Vlottere transporten binnen de EU om transitie naar circulaire economie te stimuleren

De Commissie wil de EVOA-procedures binnen de EU vereenvoudigen door onder meer de procedures verplicht te digitaliseren en een EU-systeem van vooraf goedgekeurde inrichtingen (PAF) op te zetten voor intra-EU-afvaltransporten bestemd voor recyclage en hergebruik. Dat moet ook helpen om de Europese afhankelijkheid van primaire grondstoffen te verminderen en de innovatie en het koolstofvrij maken van de EU-industrie verder stimuleren.

3. Illegale afvaltransporten beter aanpakken

Geschat wordt dat mogelijk 30 % van de afvaltransporten illegaal is, ter waarde van jaarlijks 9,5 miljard euro. Het herzieningsvoorstel wil het optreden tegen illegale afvalhandel significant versterken door een hele reeks maatregelen. Zo wil de Commissie de bevoegdheid krijgen om een inspectie uit te voeren en moet het Europees bureau voor fraudebestrijding (OLAF) bevoegdheden krijgen om transnationale onderzoeken van EU-lidstaten naar afvalhandel te ondersteunen. De Commissie wil verder een formele EU-groep oprichten voor EVOA-handhaving (waarin milieu- douane-, politie- en andere relevante nationale inspectieautoriteiten worden samengebracht). En er moeten strengere EU-regels komen rond administratieve sancties.

Next steps

Het wetgevend voorstel werd op 6 december 2021 op een werkgroep van de Europese Raad (de WPE) voorgesteld. De onderhandelingen starten begin 2022. Belgische piloot voor dit dossier is Ann De Jonghe.

Meer info

Alle documenten vindt u op Questions and Answers on new EU rules on waste shipments.