Blog - Heb jij al een bodemzorg-routine?

Tips voor een gezonde bodem

We kennen allemaal het gezegde: voorkomen is beter dan genezen. Dat geldt niet alleen voor onze gezondheid, maar ook voor… de bodem! Want een gezonde bodem is veel meer dan een hoop aarde onder onze voeten. Het is een levend ecosysteem dat water vasthoudt, koolstof opslaat, voedsel produceert en barst van het leven. Letterlijk.

De voorbije decennia lag de focus in Vlaanderen vooral op het saneren van verontreinigde gronden. Maar vandaag kijken we verder. We kiezen steeds vaker voor regeneratie en bodemzorg. En daar kan jij zélf ook aan meewerken, gewoon in je tuin of op je terras.  

Wat is bodemzorg?
Bodemzorg betekent: zorgen voor een gezonde, levende bodem. Niet wachten tot de bodem “ziek” is, maar hem van bij het begin gezond houden. Net zoals je je lichaam sterker maakt met gezonde voeding en beweging, kan je ook je bodem sterker maken. Hoe gezonder de bodem, hoe beter hij bestand is tegen droogte, wateroverlast én vervuiling.
Een gezonde bodem slaat koolstof op, werkt als een spons bij hevige regenval, en vormt de thuisbasis van duizenden bodemdiertjes en micro-organismen die de bodem luchtig en vruchtbaar houden.

Bodemverzorging in de praktijk: wat kan jij doen?
Je hoeft geen wetenschapper te zijn om je bodem een handje te helpen. Met een paar eenvoudige ingrepen geef je het bodemleven een serieuze boost:

🌿 Gebruik bodembedekkers

Planten zoals klaver, phacelia of lupine houden je bodem het hele jaar door bedekt. Zo vermijd je dat de bodem uitdroogt of wegspoelt. Bodembedekkers beschermen de bodemstructuur én brengen voedingsstoffen terug in de grond.

🍁 Leg een mulchlaag aan met boomschors of bladeren

Een laagje boomschors of herfstbladeren zorgt ervoor dat de bodem vochtig blijft én beschermt tegen temperatuurwissels. Bovendien vormt het voedsel voor wormen, pissebedden en andere nuttige bodemdiertjes.

🐛 Koester het bodemleven

Regenwormen, springstaarten, mijten… ze zijn misschien niet zo aaibaar, maar ze zijn onmisbaar. Door de bodem met rust te laten (niet spitten!) en geen giftige of schadelijke producten te gebruiken, geef je deze helpers alle kansen. Ze verluchten de bodem, breken organisch materiaal af en zorgen voor een vruchtbare, levende bodem.

💧 Verhard niet alles

Laat regenwater in de bodem sijpelen waar het kan. Minder verharding betekent meer sponswerking én minder kans op overstromingen. Een gezonde, onverharde bodem helpt om water vast te houden tijdens droge periodes én af te voeren bij stortregen. Bovendien houdt een gezonde, onverharde en begroeide bodem je lekker koel tijdens warme zomers in je tuin.

Van saneren naar regenereren
Soms is de vervuiling zo ernstig dat we de bodem volledig moeten afgraven - en dat is ingrijpend. Gelukkig zijn er vandaag duurzamere  technieken die de bodem gezonder houden. Denk aan natuurgebaseerde sanering, waarbij we verontreiniging aanpakken met de hulp van planten, bacteriën en slimme ecosystemen.

Zo maken we van bodemsanering een verhaal van bodemzorg. Niet enkel opruimen, maar versterken. Niet alleen herstellen, maar voorkomen. Zo zorgen we dat de bodem gezond blijft - voor mens, natuur én klimaat.

Waarom bodemzorg belangrijk is voor iedereen
Een gezonde bodem is een onmisbare bondgenoot in de strijd tegen klimaatverandering en biodiversiteitsverlies. Wist je dat in één theelepel grond meer levende organismen kunnen zitten dan er mensen op aarde zijn? Al die beestjes, schimmels en bacteriën spelen een rol in voedselproductie, waterzuivering en klimaatregulatie. Maar bovenal: door voor de bodem te zorgen, zorgen we voor onszelf. Een levende, groene omgeving verhoogt ons welzijn, houdt steden koeler en maakt onze leefomgeving veerkrachtiger. Of je nu een grote tuin hebt of een klein terras: elke vierkante meter telt. Zorg voor je bodem, dan zorgt je bodem voor jou.

Oude gronden, nieuwe kansen

In Vlaanderen krijgen steeds meer oude verontreinigde industriële sites een tweede leven als groene woonwijk, buurtpark, duurzame kmo-zone of plek waar mensen elkaar ontmoeten. Zo’n herontwikkeling is meer dan een opknapbeurt: het is een circulaire make-over van onze ruimte. We recycleren wat ooit vervuild en verlaten was, en maken plaats voor natuur, biodiversiteit, klimaatoplossingen, een gezonde woon- en werkomgeving én maatschappelijke meerwaarde. Geen sprint, maar een marathon richting een leefbaarder Vlaanderen.

Meer inspiratie, concrete voorbeelden en handvatten om zelf aan de slag te gaan?

>> Ontdek onze docu, podcast, whitepaper en tools