Blog - te koop: toekomst voor één euro

Van blackfield tot circulaire hotspot 

Sommige gronden zijn zo vervuild dat iedereen er liever met een grote boog omheen wil lopen. De kost om de grond te saneren is hier hoger dan de mogelijke opbrengst van de site. De OVAM kan zo’n zwaar verontreinigde gronden opkopen, volgens het ‘protocol curatoren’, voor een symbolische euro. Om ze te reinigen, nieuw leven in te blazen en hun volle potentieel te kunnen benutten. Zo ging het ook in Oostende, waar uit een oude visserijcoöperatie en een vervuild brandstoffendepot een verrassend, circulair verhaal groeide: O.666.

Weg met bijgeloof
Oostende en de zee zijn onlosmakelijk verbonden. Vroeger kreeg elke vissersboot, met ligplaats in Oostende, als registratie de letter "O", gevolgd door drie cijfers. Maar er was één nummer dat nooit werd uitgedeeld: 666. Te duivels, vonden de bijgelovige vissers. En net daarom kozen de initiatiefnemers voor deze symboliek toen ze hun circulaire broedplaats een naam gaven: O.666. Een plek voor wie nergens thuishoort - of net overal. Vandaag is O.666 een tijdelijke circulaire hub aan de Hendrik Baelskaai, waar jongeren, kunstenaars en designers samen aan hun dromen werken.

Een symbolische euro als start van iets groots
Voor één symbolische euro kocht de OVAM het zwaar verontreinigde terrein van het voormalige brandstoffendepot over, met een uitgesproken missie: deze plek een tweede leven geven. Jarenlang sijpelden stookolie en benzine uit lekkende opslagtanks, tot in het visserijdok. De sanering werd gefaseerd uitgevoerd en afgestemd op de herontwikkeling van de wijk. De verontreinigde bodem werd afgegraven, het vervuilde grondwater opgepompt en gezuiverd. De afgegraven verontreinigde grond werd vervangen door een laag propere grond met bovenop een laag van teelaarde zodat er nu terug groenten gekweekt kunnen worden in de moestuin van O.666. De gevel werd circulair heropgebouwd met gerecupereerde materialen, goed voor 2.750 kilogram afval dat níét op de afvalberg belandde. Wat ooit een verontreinigde, verlaten plek was, is vandaag een veilige en duurzame haven voor de toekomst.

Circulair bouwen én denken
O.666 is niet alleen een gebouw, het is ook een manier van werken. Er is ruimte voor evenementen, workshops, maar vooral voor co-creatie. Jongeren en makers mogen er wild dromen, experimenteren, falen en opnieuw proberen. Ze bouwen aan een toekomstgerichte wijk, waarin circulair denken en handelen centraal staan. Ook in de ‘O.666-samentuin’ krijgt circulariteit vorm: buurtbewoners delen zaden en oogst, composteren keukenafval, gebruiken regenwater én telen biologisch, zonder pesticiden.

Zoals architect Tom Van Mieghem het mooi samenvat: “O.666 toont hoe design, circulaire materialen en maatschappelijke betrokkenheid samenkomen in één inspirerende ruimte.”

Een toekomst in beweging
De samenwerking tussen de OVAM en Stad Oostende werd intussen verlengd tot eind 2025. Met het nieuwe stadsbestuur wordt gewerkt aan een nieuwe samenwerking met een bijkomende verlenging als resultaat. Daarmee wordt O.666 een mooi voorbeeld van hoe brownfields  - plekken met een beladen verleden - kunnen evolueren naar waardevolle invullingen. Niet morgen, maar vandaag al.
En het begon allemaal met… één symbolische euro.

Oude gronden, nieuwe kansen
In Vlaanderen krijgen steeds meer oude verontreinigde industriële sites een tweede leven als groene woonwijk, buurtpark, duurzame kmo-zone of plek waar mensen elkaar ontmoeten. Zo’n herontwikkeling is meer dan een opknapbeurt: het is een circulaire make-over van onze ruimte. We recycleren wat ooit vervuild en verlaten was, en maken plaats voor natuur, biodiversiteit, klimaatoplossingen, gezonde woon- en werkomgevingen én maatschappelijke meerwaarde. Geen sprint, maar een marathon richting een leefbaarder Vlaanderen.

Meer inspiratie, concrete voorbeelden en handvatten om zelf aan de slag te gaan?

>> Bezoek de webpagina met de documentaire, whitepaper, brochures en praktische tools