Europese klimaatambities en hun link met afval, materialen, bodem en circulaire economie

Op 14 juli bracht de Europese Commissie het Fit for 55-pakket uit, een onderdeel van de Green Deal. De veertien wetgevende maatregelen  in dat pakket moeten ervoor zorgen dat de EU tegen 2030 de netto-uitstoot van broeikasgassen met ten minste 55 % vermindert ten opzichte van 1990. Dat streefcijfer werd overeengekomen in de Europese klimaatwet. Vleva maakte een mooi overzicht van de initiatieven binnen dit pakket.

Heel wat maatregelen ter aanscherping van de Europese klimaatambities zijn ook relevant voor het afval-, materialen-, bodem- en circulaire economiebeleid. We overlopen de belangrijkste.

Emissies afvalverwerking

De aanscherping van de doelstelling onder de Effort Sharing Regulation (waar ook de afvalsector onder valt) vergt bijvoorbeeld extra inspanningen om ook de emissies van de afvalverwerking verder naar beneden te brengen. Een aantal Europese ngo’s en industriële spelers pleit ervoor om afvalverbranding onder het systeem van emissiehandel te brengen, hoewel dat niet in het voorstel van de Commissie vervat zit. De verhoogde doelstellingen in de richtlijn Hernieuwbare Energie stelt het potentiële conflict tussen materiaaltoepassingen en energietoepassingen van biomassareststromen opnieuw op scherp. En de Bossenstrategie wijst op het belang van cascadering van hout, met specifieke aandacht voor houtproducten en het gebruik van hout in de bouw.

Andere initiatieven

Behalve de wetgevingsinstrumenten onder het Fit for 55-pakket staan er de komende jaren nog andere  initiatieven op stapel waaruit de link tussen klimaat en circulaire economie blijkt. Zo wil de Europese Commissie:

• het effect van circulariteit op de klimaatmitigatie en -adaptatie meten
• de modelleringsinstrumenten verbeteren zodat in kaart gebracht kan worden hoe de circulaire economie bijdraagt aan de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen
• de rol van circulariteit bij toekomstige herzieningen van de nationale energie- en klimaatplannen versterken

Verder zal de Europese Commissie een regelgevend kader creëren om koolstofverwijdering te certificeren om de circulariteit van koolstof te stimuleren. De Commissie gaat ook op zoek naar oplossingen om koolstof uit biomassa, afval en de lucht te verwijderen, op te slaan en te recycleren. Die koolstof kan dan gebruikt worden bij de productie van brandstoffen, materialen en voedingsmiddelen in plaats van fossiele koolstof.

Methaanuitstoot terugdringen

Een laatste relevant initiatief dat de link tussen afvalbeleid, circulaire economie en klimaat duidelijk maakt, dateert  al van 2020. Toen lanceerde de Europese Commissie de methaanstrategie. Die strategie bevat wetgevende en niet-wetgevende maatregelen voor de energie-, landbouw- en afvalsector om methaanemissies in Europa en daarbuiten terug te dringen. Voor de afvalsector wordt voornamelijk gekeken naar de inspanningen die geleverd zullen worden om het storten van afval terug te dringen en de selectieve inzameling van bioafval te verhogen, conform de kaderrichtlijn Afvalstoffen. Verder wordt er een evaluatie en eventuele herziening van de slibrichtlijn verwacht.

Nieuwe brochure

De OVAM ontwikkelde een nieuwe brochure die het verband tussen klimaat en circulaire economie verder uitdiept. Daarin vatten we de nieuwe studies die we in tussentijd uitvoerden samen in tien kernboodschappen.

Hier vindt u meer informatie