Soms willen bedrijven zich ontdoen van ongebruikte producten die nog in hun verpakking zitten, omdat ze bijvoorbeeld productiefouten bevatten, er een overstock is, omdat ze vervallen zijn, of omdat het om namaakproducten gaat.
Hieronder bespreken we op welke manier deze producten correct verwerkt moeten worden. Als afvalproducent neemt u best contact op met uw afvalinzamelaar- of verwerker, om de mogelijkheden te bespreken.
Voor verpakte levensmiddelen geldt een specifieke regel, die buiten de scope van deze toelichting valt.
Hieronder bespreken we op welke manier deze producten correct verwerkt moeten worden. Als afvalproducent neemt u best contact op met uw afvalinzamelaar- of verwerker, om de mogelijkheden te bespreken.
Voor verpakte levensmiddelen geldt een specifieke regel, die buiten de scope van deze toelichting valt.
1. Kiezen voor een duurzame optie
Er wordt bij voorkeur gekozen voor de meeste duurzame verwerkingsmethode. De ladder van Lansink is daarbij een goede wegwijzer. Deze geeft de volgorde weer van de meest duurzame (groen) tot minst duurzame (rood) verwerkingsoptie.
In eerste instantie wordt er best zoveel mogelijk ingezet op afvalpreventie. Dit is uiteraard de meest duurzame optie in het kader van afvalverwerking. Afvalproductie voorkomen kan door zo min mogelijk of zelfs geen verpakkingen rond producten te voorzien.
Wanneer een bedrijf toch een overstock zou hebben van producten, dan kan de vraag gesteld worden of het echt nodig is om de producten te vernietigen. Kunnen de producten niet via andere kanalen op de markt gebracht worden? Of kunnen ze aan een goed doel geschonken worden? Op die manier worden de producten niet onnodig vernietigd.
Omdat een verbrandingsverbod bestaat voor producten die in aanmerking komen voor recyclage, moet de piste van nuttige toepassing of 'recycling' bekeken worden. Er zijn verschillende bedrijven in Vlaanderen die recycleerbare producten uit de verpakking kunnen halen, zodat het product en de verpakking apart gerecyleerd kunnen worden.
Bij fraudegevoelige producten, zoals namaaktassen, kan de afvalverwerker ervoor zorgen dat de producten na behandeling niet meer verkoopbaar zijn, maar toch gerecyleerd kunne worden. Producten die op een vertrouwelijke manier opgevolgd moeten worden, kunnen onder cameratoezicht verwerkt worden.
Wanneer een bedrijf toch een overstock zou hebben van producten, dan kan de vraag gesteld worden of het echt nodig is om de producten te vernietigen. Kunnen de producten niet via andere kanalen op de markt gebracht worden? Of kunnen ze aan een goed doel geschonken worden? Op die manier worden de producten niet onnodig vernietigd.
Omdat een verbrandingsverbod bestaat voor producten die in aanmerking komen voor recyclage, moet de piste van nuttige toepassing of 'recycling' bekeken worden. Er zijn verschillende bedrijven in Vlaanderen die recycleerbare producten uit de verpakking kunnen halen, zodat het product en de verpakking apart gerecyleerd kunnen worden.
Bij fraudegevoelige producten, zoals namaaktassen, kan de afvalverwerker ervoor zorgen dat de producten na behandeling niet meer verkoopbaar zijn, maar toch gerecyleerd kunne worden. Producten die op een vertrouwelijke manier opgevolgd moeten worden, kunnen onder cameratoezicht verwerkt worden.
2. Verbranden als het echt niet anders kan
Enkel als het product volgens de huidige technieken niet in aanmerking komt voor recyclage, mag het vernietigd worden door verbranding. De recycleerbare verpakkingen die rond het product zitten, vallen uiteraard wel nog onder het verbrandingsverbod. Deze moeten dus maximaal verwijderd worden vooraleer de vracht naar verbranding kan. Minstens moeten alle recycleerbare verpakkingen moeten van het product gehaald worden. De enige uitzondering hierop is de verpakking die rechtstreeks met het product in contact staat.
Enkele voorbeelden:
Enkele voorbeelden:
- overstcok van tubes tandpasta: alle recycleerbare verpakkingen verwijderen rond de tubes. De tube zelf staat in contact met de tandpaste, het is niet nodig om de tandpasta uit de tube te halen.
- afgekeurde lipsticks: ontpakken tot op de lipstick of tot op de niet-recycleerbare verpakking rond de lipstick.
- vervallen flessen niet-gevaarlijke schoonmaakproducten: al de recycleerbare verpakkingen verwijderen rond de flessen. De flessen zelf mogen naar verbranding.
Wanneer hier niet aan kan voldaan worden, mogen de producten, inclusief de verpakking, enkel verbrand worden bij een afvalverbrandingsinstallatie die beschikt over een afwijking van het verbrandingsverbod. Sinds 2023 moet op deze verpakte producten bij verbranding een dubbele heffing betaald worden. Op die manier wil de Vlaamse overheid de verbranding van recycleerbare producten zoveel mogelijk ontmoedigen. Op de webpagina stort- en verbrandingsverboden kan u raadplegen welke afvalverbrandingsinstallaties beschikking over een afwijking op het verbrandingsverbod.
2.1 Uitzonderingen
In enkele uitzonderlijke gevallen moeten producten niet volledig ontpakt worden en is er geen afwijking op het verbrandingsverbod nodig. Het gaat om verpakte producten die door hun aard volgens de meest geschikte en beschikbare technieken niet in aanmerking komen voor recyclage of hergebruik, en waarbij het ontpakken ervan een te hoog risico inhoudt. De vracht dient dan samen met een gemotiveerd schrijven bij de AVI te worden aangevoerd. Enkel volgende uitzonderingen worden toegestaan.
2.1.1 Producten die een direct gevaar inhouden voor mens of milieu
Het gaat om producten die onmiddellijk verbrand moeten worden op bevel van een bevoegde autoriteit, wegens een direct gevaar voor mens of milieu. Het kan bv. gaan om drugsafval, gevoelig bewijsmateriaal, infectieuze stoffen die een direct gevaar vormen, …
De hierboven vermelde uitzonderingen gaan enkel over producten die onmiddellijk verbrand moeten worden.
Producten die onmiddellijk vernietigd moeten worden op bevel van een bevoegde autoriteit, maar niet per se verbrand moeten worden, vallen niet onder deze uitzondering. Deze producten moeten eerst ontpakt worden om erna naar recyclage of verbranding af te voeren. Wat dus niet onder de uitzondering valt zijn bv. producten die omwille van fiscale redenen (bv. tabak) vernietigd moeten worden op bevel van de douane. Hiervoor kan men ook een vernietigingsattest verkrijgen o.b.v. ontpakking en recyclage.
De hierboven vermelde uitzonderingen gaan enkel over producten die onmiddellijk verbrand moeten worden.
Producten die onmiddellijk vernietigd moeten worden op bevel van een bevoegde autoriteit, maar niet per se verbrand moeten worden, vallen niet onder deze uitzondering. Deze producten moeten eerst ontpakt worden om erna naar recyclage of verbranding af te voeren. Wat dus niet onder de uitzondering valt zijn bv. producten die omwille van fiscale redenen (bv. tabak) vernietigd moeten worden op bevel van de douane. Hiervoor kan men ook een vernietigingsattest verkrijgen o.b.v. ontpakking en recyclage.
2.1.2 Producten die een risico vormen voor de ontpakker
Het gaat in eerste instantie om medische afvalstoffen die een bijzonder risico inhouden doordat ze een microbiologische, virale besmetting of een vergiftiging kunnen veroorzaken. Het kan bv. gaan om verdovende middelen en psychotrope stoffen, hormonale stoffen, cytostatica, antibiotica, …
Als u in andere gevallen kan aantonen dat afvalverwerkers weigeren om bepaalde producten te ontpakken, omdat ze te risicovol zijn, valt dit ook onder deze uitzondering. Dit kunnen bv. ook scherpe voorwerpen zijn, bijtende producten, ...
Als u in andere gevallen kan aantonen dat afvalverwerkers weigeren om bepaalde producten te ontpakken, omdat ze te risicovol zijn, valt dit ook onder deze uitzondering. Dit kunnen bv. ook scherpe voorwerpen zijn, bijtende producten, ...
2.1.3 Producten die onder de ADR-regeling vallen
ADR is de regelgeving voor het internationaal vervoer van gevaarlijke goederen over de weg. Producten die onder deze regelgeving vallen, mogen niet altijd volledig ontpakt worden om nog een veilig transport te kunnen garanderen.
Als het te vernietigen of te verwijderen product onder de ADR regelgeving valt, gelden volgende afspraken:
Als het te vernietigen of te verwijderen product onder de ADR regelgeving valt, gelden volgende afspraken:
- Grote volumes (vb jerrycans) moeten ontpakt worden tot op de laatste verpakking die nog voorzien is van een ADR-logo, tenzij deze laatste verpakking geen veilig transport meer garandeert. Dan moet ontpakt worden tot het niveau dat nog wel veilig transport garandeert. Als het niet duidelijk is of de producten dan nog veilig getransporteerd kunnen worden, kan men hierover contact opnemen met het Departement Mobiliteit en Openbare Werken.
- Kleine volumes (Limited Quantities, zoals spuitbussen) moeten ontpakt worden tot op de laatste verpakking die voorzien is van het 'limited Quantity' etiket.
3 Registratie van te vernietigen producten
Verpakte producten die een afvalproducent wil laten vernietigen, zijn geen bedrijfsrestafval. Als gevolg dient deze niet geregistreerd te worden onder EURAL code 20 03 01 en moet deze ook niet voldoen aan de verplichtingen voor de inzameling en verwerking van bedrijfsrestafval (afdeling 5.5 van het Vlarema).
Als u te vernietigen producten inzamelt of aanvaardt, kan u dit best registeren onder de EURAL code uit subhoofdstuk 16 03 “afgekeurde charges en ongebruikte producten”. Daarnaast geeft u in MATIS in het veld “materiaal – omschrijving” aan om wat voor “te vernietigen producten” het gaat. Bv. “te vernietigen tandpastatubes”. Als u de producten eerst zal ontpakken dient u dit in het veld “verwerking – omschrijving” aan te geven.
Als u niet zeker bent of een bepaald product al dan niet volledig ontpakt moet worden of onder een afwijking verbrand moeten worden, kan u hierover altijd contact opnemen met de OVAM.
Als u te vernietigen producten inzamelt of aanvaardt, kan u dit best registeren onder de EURAL code uit subhoofdstuk 16 03 “afgekeurde charges en ongebruikte producten”. Daarnaast geeft u in MATIS in het veld “materiaal – omschrijving” aan om wat voor “te vernietigen producten” het gaat. Bv. “te vernietigen tandpastatubes”. Als u de producten eerst zal ontpakken dient u dit in het veld “verwerking – omschrijving” aan te geven.
Als u niet zeker bent of een bepaald product al dan niet volledig ontpakt moet worden of onder een afwijking verbrand moeten worden, kan u hierover altijd contact opnemen met de OVAM.
Downloads
Contactkaart toevoegen
- Klik op het blauwe vakje hieronder
- Rechts in de grijze balk verschijnt 'Toewijzing'
- Onder 'toewijzijng' naast 'inhoud' klik je op het grijze plusje en voeg je de gewenste contactkaart toe
- Als je geen specifiek team kan toevoegen voeg je de contactkaart op afdelingsniveau toe
- Wanneer je pagina klaar is, mag je deze alert wegklikken voor je ze inzend ter publicatie