De Grote Laak stroomt door een divers landschap; landbouw, natuur- en woongebied, met elk z’n vereisten. Het mondingsgebied van de Grote Laak is bijvoorbeeld zeer nat en ontoegankelijk voor zware machines. Dat alles maakt van de sanering van de Grote Laak geen eenvoudige klus. Daarom kiezen we voor maatwerk per deelgebied.
 

Hieronder leest u hoe we de Grote Laak binnen de vier deelgebieden aanpakken. Het vierde deelgebied, nabij de monding in de Grote Nete, bevat ook twee vervuilde overstromingsgebieden. Hier plannen we een alternatieve saneringsaanpak. Op de pagina van LIFE Narmena leest u er meer over. 

 

Inzetten op maximale verwijdering van de verontreiniging 

Het uitgangspunt is het wegnemen van het risico dat uitgaat van de vervuiling. Daarom kiezen we per deelgebied voor maatwerk. Per perceel kiezen we voor de meest geschikte saneringstechniek. 

De waterbodem, het sediment en de vaste bodem eronder, van de Grote Laak wordt vanaf het lozingspunt van Tessenderlo Group tot aan de Grote Nete verwijderd.  Waar het nodig is en waar het kan pakken we ook de oevers aan. Waar het niet kan nemen we de mogelijkheid weg om in contact te komen met de vervuiling of behouden we de begroeiing die de vervuiling afdekt. Zo voorkomen we verdere verspreiding. Ondanks het feit dat maximaal wordt ingezet op het wegnemen van de vervuiling zal  op sommige plaatsen een restverontreiniging aanwezig blijven. Om de risico’s van deze verontreiniging tot een minimum te beperken, worden er na de saneringswerken voor sommige percelen gebruiksadviezen geformuleerd. 

 

Hoe verloopt de sanering van de beekbodem? 

De vervuilde waterbodem wordt, waar het kan, volledig weggenomen. Hierbij zullen we zowel de Grote Laak zelf, als de meest vervuilde zijlopen en vijvers saneren. Niet alleen het sediment (slib) maar ook de onderliggende vervuilde vaste beekbodem nemen we weg. Na verwijdering van de vervuiling, vullen we de beekbodem aan met propere grond. Zo zorgen we ervoor dat de oever niet verzakt en erodeert en het waterpeil niet te veel daalt.  Het vervuilde materiaal voeren we af naar  een ontwateringszone. Deze tijdelijke zones komen op enkele bereikbare, minder kwetsbare percelen langs de Grote Laak. Hier zal het materiaal uitdrogen. Als het droog genoeg is, voeren we het af naar een berging op de ‘Kepkensberg’. Tessenderlo Group richtte deze zone in om vervuilde (water)bodems op een duurzame en veilige manier op te slaan. 

 

Hoe verloopt de sanering van de oevers? 

We graven de oevers van de Grote Laak af op de plaatsen waar het praktisch mogelijk is. Dit is vooral noodzakelijk op de plaatsen waar vroeger het vervuilde slib op de oevers werd gelegd. Het landgebruik ter plaatse bepaalt de breedte van de afgraving. In de kwetsbare natuurgebieden pakken we enkel de oeverstroken aan. In landbouw- en woongebied graven we een bredere strook naast de waterloop af. De vervuilde bodem wordt weggegraven tot de vastgelegde risicogrenswaarde. Een risicogrenswaarde is de concentratie in de bodem waaronder er geen risico is voor mens en omgeving. Na de afgraving  vullen we de oevers aan met propere grond. Het gesaneerde gebied krijgt minstens dezelfde bescherming tegen overstromingen als daarvoor. Een uitzondering zijn sommige oevers in natuurgebied. Hierdoor worden gecontroleerde overstromingen mogelijk. Zo verminderen we de overstromingskans in de andere gebieden en helpen we natuurontwikkeling een handje.

 

Slibvangen beperken de nood aan dure ruimingen 


Naast de ruiming van de waterloop en sanering van de oevers, leggen we ook slibvangen aan op de Grote Laak. Dit zijn lokale verbredingen in de beek waar de bodemdeeltjes die met het beekwater meegevoerd worden kunnen bezinken. De slibvangen bevinden zich telkens op het einde van ieder deelgebied. 

Door ze regelmatig te ruimen, verwijderen we de vrijgekomen restverontreiniging. Op termijn blijven de slibruimingswerken in het gebied beperkt tot de ruiming van de slibvangen. Hierdoor worden grote en dure slibruimingen vermeden en blijven de natuurgebieden gespaard van zware werken. Meer informatie over slibruiming en slibvangen op de website van de Vlaamse Milieumaatschappij.

Sanering Grote Laak

Adres
Stationsstraat 110
2800 Mechelen
Route en bereikbaarheid
E-mail
laak@ovam.be