Met beide voeten in de grond blog - Saneren? Natuurlijk!

Verontreinigde grond is vaak een onzichtbaar probleem. Een bodem vol zware metalen ziet, voelt en ruikt net hetzelfde als een gezonde bodem. In het geval van Park De Kiosk in Mol was het dan ook de natuur zelf die aan de alarmbel trok.

Voor vele gezinnen is het park een vertrouwde, veilige plek om samen te spelen, sporten en ravotten met de kinderen. Maar wat als de grond van dat park niet zo proper is als het lijkt? Dat was het geval in Park De Kiosk: de groene long van het Molse gehucht Wezel.

“Park De Kiosk is een groot openbaar park van 2,5 hectare”, weet Bert Govaerts, deskundige groen bij de gemeente Mol. “Gezinnen komen er naar de speeltuin, jongeren komen er BMX’en en rond de kiosk zelf worden evenementen georganiseerd.” Kortom: een fijne plek waar de buurt samenkomt.

Zware metalen in de bodem

Een aantal jaar geleden zag dat mooie stukje groen er plots een pak minder pittoresk uit. “De berkenbomen in het park stierven stuk voor stuk af. Daarom lieten we een bodemonderzoek uitvoeren. Hieruit bleek dat de grond veel zware metalen bevatte. Al lagen de waarden nog net onder de saneringsnorm.”

Naar de oorzaak van de verontreiniging was het niet lang zoeken. Wezel is de thuis van een grote zinkfabriek. Jaren geleden - voor we ons bewust waren van bodemverontreiniging - belandden hier veel zware metalen in de grond. Dat is ondertussen decennia geleden, maar de impact van die historische verontreiniging blijft voelbaar.

Bomen zuiveren de bodem

Hoewel de waarden in het park nog net onder de saneringsnorm zaten, was het voor de gemeente Mol meteen duidelijk dat ze iets aan dit probleem wilden doen. “In het park willen kinderen kunnen spelen en zich kunnen vuilmaken in het gras en in het zand”, zegt Bert. “Dan wil je niet dat de ouders zich zorgen moeten maken over de bodemkwaliteit.”

Samen met OVAM zochten Greet Van Tiggelen (schepen voor natuur en groen) en haar team naar een oplossing. Die vonden ze in een onverwachte hoek. “De aanplanting van de juiste bomen! In plaats van de dode berken te vervangen met nieuwe berken, kozen we voor wilgen en populieren. Deze soorten groeien niet alleen goed in vervuilde grond, maar zuiveren de bodem zelfs. Hierdoor zal de grond van Park De Kiosk jaar na jaar weer een beetje schoner worden.”

Leven in de wijk

Natuurgebaseerde oplossingen als deze hebben niets dan voordelen. De wilgen en populieren reinigen niet alleen de grond, maar dragen ook bij aan de biodiversiteit van de wijk. Ook creëren ze extra fijne plekjes om te zitten, te picknicken of te spelen in het park.

“Het heeft de buurt ook dichter bij elkaar gebracht. Voor de aanplanting van die 880 nieuwe bomen hebben we de hulp van lokale vrijwilligers en jeugdbewegingen ingeschakeld. Zo is het echt een project van en voor de buurt.”

De bodem herstelt langzaam

Zo’n natuurlijke sanering vergt tijd, maar binnen enkele jaren zitten er al minder zware metalen in de bodem. Die postieve trend zal zich vervolgens nog jaren verderzetten. 

Word ook met beide voeten in de grond gezet op  bodemkwaliteit.be