Bouw- en sloopafval

Wat is bouw- en sloopafval?

Bouw- en sloopafval bestaat uit

• afvalstoffen die geproduceerd worden door bouwwerkzaamheden en afkomstig zijn van de aangewende bouwmaterialen;

• of afvalstoffen die geproduceerd worden door sloop-, renovatie- en ontmantelingswerkzaamheden nadat alle losse elementen die geen deel uitmaken van de constructie, verwijderd zijn.

Op basis van herkomst kan het afval ingedeeld worden in bouwafval en sloopafval. Daarnaast kan er ook nog een onderscheid gemaakt worden tussen bouw- en sloopafval van gebouwen en dat van infrastructuurwerken.
 

Wat is geen bouw- en sloopafval?

• Verpakkingen van bouwmaterialen;

• Resten van siliconen;

• Verfblikken, verfborstels, verfresten … ;

• Restafval (pmd, etensresten en ander met huishoudelijk afval vergelijkbaar afval);

• Losse elementen die voorafgaand aan de eigenlijke sloop moeten verwijderd worden zoals meubels, tapijten …

Bouwmaterialen die zonder een mechanische behandeling opnieuw gebruikt kunnen worden in eenzelfde toepassing zijn geen afvalstoffen, bijvoorbeeld een gevelsteen die opnieuw als gevelsteen wordt ingezet.

Waaruit bestaat bouw- en sloopafval?

Bouw- en sloopafval bestaat voor het grootste gedeelte (90%) uit steenachtig materiaal: metselwerkpuin, betonpuin, mengpuin en asfaltpuin. Dat noemen we dan ook de puinfractie.
Daarnaast zijn er ook gevaarlijke afvalstoffen (bijvoorbeeld asbest, teer, TL-lampen …) en niet-gevaarlijke of niet-steenachtige afvalstoffen (bijvoorbeeld hout, metaal, glas, kunststof ...). Gips en cellenbeton wordt in deze indeling als niet-steenachtig beschouwd.
De inzameling, het transport, de voorbehandeling en de verwerking van bouw- en sloopafval is voornamelijk georganiseerd in functie van de puinfractie. Deze webpagina handelt dan ook alleen over de puinfractie.
Puin is niet alleen afkomstig van bouw- en sloopactiviteiten. Het kan ook afkomstig zijn van

• productie-afval,

• afvalstromen die een behandeling hebben ondergaan zoals sorteren of reinigen, of puin dat ontstaat na uitzeving van bodemmaterialen. Dit puin wordt niet beschouwd als bouw- en sloopafval (EURAL-code 17);

• natuursteenbewerking.

Dit puin kan samen met het andere puin verwerkt worden in een breker.

Hoe bouw- en sloopafval inzamelen?

U dient het afval dat vrijkomt tijdens de werken zodanig in te zamelen dat de verschillende soorten bouw- en sloopafval op een hoogwaardige manier gerecycleerd kunnen worden.
U moet bij de organisatie van de inzameling dus rekening houden met

• de aard van het afval (puin, metaal, plastic … of een combinatie van materialen)

• de herkomst van het afval: is het bouwafval of is het sloopafval?

• het hergebruik of de beoogde verwerking (recyclage) ervan.

Het principe om zoveel mogelijk gescheiden aan de bron in te zamelen, geldt ook voor bouw- en sloopafval. Gescheiden inzameling op de werf geeft immers nog steeds de beste garantie op een gerecycleerde grondstof met een hoge kwaliteit. Zo blijft de waarde van het materiaal maximaal behouden. Verder op deze pagina vindt u de Vlarema-lijst van de afvalsoorten -andere dan bouw- en sloopafval- die u verplicht gescheiden moet inzamelen.
De verwerkers producenten die de verschillende fracties van bouw- en sloopafval verwerken tot recyclaten hanteren strenge zuiverheidseisen voor het aangeboden materiaalde afvalstoffen die bij hen ter verwerking worden aangeboden. Deze eisen zijn niet altijd haalbaar op een sloopwerf. Soms zal er dus nog een voorbehandeling of uitsortering nodig zijn.
Een absolute eis voor een optimaal materialenbeheer is dat alle gevaarlijke afvalstoffen uit de materiaalketen verwijderd worden. Gevaarlijke afvalstoffen moeten daarom steeds afzonderlijk ingezameld worden. Gebeurt dit niet, dan wordt het hele inzamelrecipiënt als gevaarlijke afvalstof gecatalogeerd.

Welke afvalsoorten moet u nog gescheiden inzamelen op de werf?

Vlarema geeft een lijst van 24 bedrijfsafvalstoffen die u apart moet houden voor ophaling of inzameling. Hiervan zijn voor bouw- en sloopafval de volgende fracties relevant:

• Klein gevaarlijk afval

• Glasafval

• Puin

• Gevaarlijke afvalstoffen

• Asbestcementhoudende afvalstoffen

• Houtafval

• Metaalafval

• Recycleerbare harde kunststoffen

Droge niet-gevaarlijke fracties mag u samen inzamelen in eenzelfde recipiënt (container of bigbag) op voorwaarde dat dit het uitsorteren en de hoogwaardige verwerking van de afzonderlijke afvalfracties niet verhindert én dat het recipiënt wordt overgebracht naar een vergunde sorteerinrichting waar de fracties volledig worden uitgesorteerd.
Gezien de specificiteit van bouw- en sloopafval zal voor de gescheiden inzameling van de verschillende fracties verdere afspraken gemaakt worden met de sector. Bij een volgende aanpassing van Vlarema en zullen ervoor  specifieke criteria voor de inzameling (en sortering) van bouw- en sloopafval in de regelgeving worden voorzien.

Hoe organiseert u de inzameling en afvoer van afvalstoffen?

De organisatie van de inzameling en afvoer van de verschillende fracties bouw- en sloopafval is dus afhankelijk van hun aard en hoe deze vrijkomen en herkomst (bouwafval of sloopafval) en houdt rekening met het hergebruik of de beoogde verwerking (recyclage) van de respectievelijke fracties.

Voor de grootste fractie, de puinfractie, die bij puinbrekers verwerkt worden tot gerecycleerde granulaten, zijn de inzamelcriteria duidelijk. Puin moet vrij zijn van gevaarlijke stoffen. Ook Daarnaast moeten alle stoffen die de recyclage van puin kunnen bemoeilijken (bijvoorbeeld hout, plastic …)  geweerd worden uit de puincontainer.
Een verwerker zal bij de acceptatie van het puin nagaan of het gaat ompuin met laagmilieurisico-profiel (LMRP) of puin met hoogmilieurisico-profiel (HMRP). De criteria voor LMRP-puin garanderen dat een breker het puin kan verwerken tot gerecycleerde granulaten die voldoen aan de criteria van Vlarema. Als steeds meer puin verwerkt wordt als LMRP, zal dit op termijn leiden tot een kwaliteitsverbetering en -garantie van de gerecycleerde granulaten.