Gandhiwijk in Mechelen

Voor de Mahatma Ghandiwijk, een te vernieuwen sociale woonwijk in Mechelen, onderzocht men hoe de gebouwen op verschillende niveaus veranderingsgericht ontworpen konden worden. VUB, VITO en KU Leuven werkten in opdracht van de OVAM hiervoor samen met de sociale huisvestingsmaatschappij Woonpunt Mechelen. Veranderingsgerichte bouwoplossingen maken aanpassingen aan gebouwen op een eenvoudige manier mogelijk, waardoor die blijven voldoen aan de steeds veranderende noden van de gebruikers en de maatschappij. Veranderingsgericht bouwen maakt het mogelijk bouwelementen en -componenten te hergebruiken. Dat heeft een gunstig effect op het materialengebruik in de bouwsector.

De bouwoplossingen mogen niet alleen uitblinken door een lage initiële milieu-impact en lage financiële kosten, maar moeten ook een meerwaarde bieden bij periodieke vervangingen, onderhoud en aanpassingen die eigen zijn aan een woning. Helaas houdt de ontwerpfase meestal te weinig rekening met zowel verwachte als onvoorzienbare veranderingen over de volledige levensduur van de meeste gebouwen. Dit vereist een geïntegreerde ontwerpaanpak waarbij de noden van zowel de opdrachtgever (hier sociale huisvestingsmaatschappijen (SHM) en in het bijzonder Woonpunt Mechelen) als de gebruikers (hier de bewoners) en de plichten van ondermeer de ontwerpers (zoals architecten en studiebureaus), aannemers en de bouwbeheerders meegenomen worden in het ontwerpproces.

In de casestudie 'ontwerp van gebouwen in functie van aanpasbaarheid: Mahatma Gandhiwijk Mechelen' vindt u veranderingsgerichte bouwoplossingen, een (beperkt) evaluatie ervan en gerichte aanbevelingen. De opwaardering van de Gandhiwijk, in het bijzonder het nieuwbouwproject van KPW Architecten op Perceel 1 (fase I), is de onderzoekscase die deze opdracht stoffeert.