Het Vlaamse milieu input-output model

Het Vlaamse milieu input-output-model verzamelt alle relevante economische en milieugegevens met betrekking tot consumptie en productie en biedt een antwoord op kernvragen zoals: "Welke bedrijfssectoren en welk consumptiegedrag in Vlaanderen veroorzaken de meeste milieudruk?", "Waar ontstaat die milieudruk: in Vlaanderen zelf of daarbuiten?" en "Waar in de keten ontstaat de milieudruk?" 

Het model bestaat uit drie bouwstenen:

• Een monetaire input-outputtabel:

  De monetaire input-outputtabel brengt de geldstromen tussen de verschillende economische sectoren en eindgebruikers in kaart. Ze beschrijft op gedetailleerde wijze de goederen- en dienstenstromen van een economische sector naar andere sectoren en naar de eindgebruikers. Hoeveel grondstoffen, goederen, diensten ... kopen sectoren van andere sectoren in Vlaanderen en daarbuiten? En hoeveel grondstoffen, goederen, diensten ... verkopen sectoren aan andere sectoren en aan eindgebruikers in Vlaanderen en daarbuiten? De monetaire input-outputtabel toont met andere woorden hoe de verschillende economische sectoren in Vlaanderen met elkaar verbonden zijn en hoe de Vlaamse economie samenhangt met de rest van België en de wereld.

  Aan de inputzijde komen primaire inputs zoals lonen, winstmarges, subsidies, belastingen ... Daarbij komen uiteraard ook de intermediaire inputs: grondstoffen, goederen, halffabrikaten ... die aangekocht worden bij andere sectoren.

  De outputzijde geeft de bestemming van de output: finale consumptie door de eindgebruiker of intermediaire leveringen die op hun beurt als input dienen voor andere productiesectoren of export naar andere Belgische regio's of het buitenland.

• Extensietabellen met milieugegevens:
  In het model zijn gegevens opgenomen voor 7 verschillende milieuparameters.

• Extensietabellen met socio-economische informatie.
  In het model zijn aan elke Vlaamse sector gegevens gekoppeld over tewerkstelling.

Deze opbouw zorgt er voor dat met het model verschillende types van analyse kunnen uitgevoerd worden.

Analysemogelijkheden

Met een input-outputmodel kunnen verschillende soorten analyses uitgevoerd worden. Om te beginnen kunnen er allerhande economische analyses uitgevoerd worden, wat ook de oorsprong is van input-outputmodellen.

Wat ons Vlaamse milieu input-outputmodel zo krachtig maakt, is de uitbreiding met de milieu-extensie tabellen. Daardoor kunnen we ook de milieudruk bepalen. Mogelijke analyses met het input-outputmodel gekoppeld aan de milieu-extensietabellen zijn:

• Het model meet alle belangrijke milieu-effecten: emissies naar lucht en materiaalgebruik.

• Het model meet de milieu-effecten van zowel de productie als de consumptie van producten. Consumptie omvat al het finale verbruik van goederen, door zowel privé-personen als bedrijven en overheden.

• Het model meet zowel de directe milieudruk als de indirecte milieudruk van de productie. Met directe milieudruk bedoelen we de rechtstreekse milieu-effecten van de activiteiten van een sector in Vlaanderen. De indirecte milieudruk houdt rekening met de milieu-effecten die ontstaan zijn in de voorgaande stappen van de productieketen.

• Het model stopt niet bij de landsgrenzen: de import van goederen en diensten creëert een indirecte milieudruk in het buitenland die gemeten kan worden.

Bovendien kan het input-output model gekoppeld worden aan socio-economische gegevens zoals werkgelegenheid. Een dergelijk IO-model verzamelt alle relevante economische, milieugegevens en socio-economische gegevens met betrekking tot consumptie en productie en kan een antwoord bieden op vragen als: "Welke economische sectoren en welk consumptiegedrag in Vlaanderen veroorzaken de meeste milieudruk?", "Hoe afhankelijk is Vlaanderen voor zijn consumptie van andere landen?”
Het kan ook gebruikt worden ter ondersteuning van LCA analyses: “Wat is de CO2 uitstoot van het gebruik van een personenwagen?”.

Voorbeelden van toepassingen

• Milieuwinst van recyclage en hergebuik van textiel (2018)
• ​​​​​​Milieuwinst van circulaire strategieën voor het voedings- en textielsysteem (2019)
• Effect van circulaire economie scenario's op de Vlaamse en globale broeikasgasemissies en materiaalgebruik (2021)

Aanvragen gegevens

Wil u binnen zelf aan de slag met het model? Dan kan u het model hier aanvragen:

• Het Vlaams input-output model van 2010 en 2015 is eigendom van het Federaal Planbureau. Stuur een bericht naar io@plan.be. 
• Op basis van jaarlijkse statistieken modelleerde VITO een Vlaams input-output model voor 2012-2015 en 2016-2018 in opdracht van de OVAM en Departement Omgeving. Stuur een bericht naar maarten.christis@vito.be.
• De extensietabellen voor materialen en broeikasgasemissies kan u opvragen bij onderzoek-monitoring@ovam.be en vpo.omgeving@vlaanderen.be.