Waterbodem?
Net zoals een gewone bodem, kan ook het slib en de bodem van waterlopen, meren en beken vervuild zijn. Dit noemen we ‘waterbodems’. Om deze te reinigen bestaan er verschillende technieken. Met het LIFE-project NARMENA willen we enkele minder gekende –natuurgebaseerde- saneringstechnieken toepassen en het resultaat evalueren.
Vervuiling met metalen
De drie demonstratieprojecten situeren zich in de valleien van de Grote Calie (Turnhout), van de Winterbeek (Scherpenheuvel – Zichem) en van de Grote Laak (Laakdal - Geel). Deze waterlopen stromen alle drie door Natura2000 gebied maar zijn mettertijd historisch vervuild door metalen.
Met de aanleg van fytoremediatievelden, waarbij geselecteerde planten helpen bij de sanering, en kunstmatige draslanden zorgen we ervoor dat de metalen niet meer bewegen in het oppervlaktewater, de bodem en het sediment. Zo beperken we de risico's voor het ecosysteem. Hoewel we in de eerste plaats aandacht hebben voor de afname van metalen zoals chroom en cadmium in de waterbodem, volgen we ook de nutriënten, zoals fosfor, op. We verwachten namelijk dat de toegepaste technieken ook leiden tot een vermindering van deze concentraties.
Sanering, natuurbehoud en waterberging gaan hand in hand
In Vlaanderen is de helft van alle waterbodems verontreinigd met metalen. Ook al is de bron van die vervuiling vaak niet meer aanwezig, toch blijft er verontreiniging vrijkomen in het water en op de oevers. Daardoor vormen deze waterlopen een risico voor nabijgelegen overstromingsgebieden die dan moeilijker kunnen dienen als buffer of waterretentiegebied. Door de vervuilde waterlopen te saneren, beschermen we dus ook de omliggende natuur. Bovendien kiezen we voor natuurgebaseerde saneringsmethoden. Hierin zetten we de natuur in om de verontreiniging aan te pakken.
In situ sanering en biobeschikbaarheid