Asbestsanering Blaasveldbroek
Historiek
In de 20ste eeuw werd in de zuidoostelijke zone van het Blaasveldbroek asbestafval gebruikt om paden en oevers te verhogen. Zo werden de vijvers toegankelijk gemaakt voor bijvoorbeeld vissers. Tot 1970 werd in ongeveer 2,5 km aan paden en dijken aangelegd met grote hoeveelheden asbestmateriaal.
3000m³ asbesthoudend materiaal afgegraven en geborgen
Om de werken te kunnen uitvoeren, werden de bomen en struiken op de asbestdijken verwijderd. Enkele asbesthoudende dijken werden volledig weggegraven. We hebben ongeveer 3000 m³ asbesthoudend materiaal afgegraven en in de vijver geborgen. De vijver wordt nu zodanig afgewerkt dat het asbestmateriaal veilig onder water blijft. Boven het asbestmateriaal komt een zandlaag, gevolgd door een geogrid (een soort funderingsrooster) en dan nog een dikkere zandlaag. Dit zal steeds onder water blijven staan en met riet begroeien.
Andere asbesthoudende dijken worden duurzaam afgedekt met propere grond en asfaltmatten. Zo is het asbest veilig afgedekt en kunnen er geen bomen meer opschieten die de afdeklaag zouden kunnen beschadigen. De afgewerkte dijken zullen een dun laagje zand krijgen om het wel te kunnen laten begroeien met gras.
Herbebossing
Herinrichting oevers
Tegelijk zijn we bezig met het herinrichten van de oevers. De oevers worden minder steil gemaakt, om brede rietkragen te laten ontstaan. Dit sluit aan bij de doelstelling van het Agentschap voor Natuur & Bos om hier een open rietlandschap te creëren. Om de afdekking van de dijken te beschermen, maar ook voor meer waterberging in het algemeen, wordt het waterpeil van de vijvers verhoogd.
Om ervoor te zorgen dat er meer water in het gebied wordt opgehouden, leggen we de nodige constructies aan. Er wordt een kleine stuw op de naastgelegen waterloop geplaatst om het water niet rond maar in het gebied te leiden en daar het waterpeil te verhogen. Verbindingen tussen de vijvers zorgen dat het algemene waterpeil in alle vijvers wordt verhoogd. Zo zorgen we voor meer waterberging, en een vertraagde afvoer.
Veiligheid primeert bij de uitvoering van de werken
We nemen de nodige voorzorgsmaatregelen om de werken op een veilige manier uit te voeren. Tijdens de werken blijft een deel van het gebied verboden terrein voor het publiek. Wandel- of fietsroutes worden tijdelijk afgesloten of omgelegd.
De personen die het asbest hebben verwijderd, droegen de nodige beschermingsmiddelen.
Bij de werken met asbest werden luchtmetingen uitgevoerd ter hoogte van de werken en in de omgeving, om na te gaan of er ondanks de maatregelen toch geen verspreiding plaatsvond. De werken gebeuren ook onder toezicht van een veiligheidscoördinator.
Hoewel het asbestafval is afgedekt en geborgen en de risico’s van het asbest dus zijn weggenomen, blijft de zone die voorafgaand aan de werken afgesloten was, ook na de werken niet toegankelijk voor het publiek. Zo blijft de afdekking intact en dit komt ook de ontwikkeling en de rust van fauna en flora ten goede. Rond deze afgesloten zone worden de dijken opnieuw afgewerkt tot wandel- of fietspaden.
De volledige werken nemen een jaar in beslag: van begin juli 2025 tot de zomer van 2026. Met deze sanering werken OVAM en ANB samen aan een veilige en ecologische toekomst voor Blaasveldbroek in het kader van de Blue Deal.
Veelgestelde vragen
De saneringswerken werden eind jaren ‘90 uitgevoerd volgens de kennis en technieken op dat moment. Nu bleken deze oplossingen niet meer voldoende om de kans op verspreiding van het asbest volledig weg te nemen.
Door de omvang van het gebied en omdat het er zeer nat is, was het verwijderen van spontaan ontstane vegetatie op de dijken vaak zeer moeilijk. Hierdoor begon het gebied spontaan te bebossen. Werken met machines voor het verwijderen van bomen in het gebied is ook maar beperkt mogelijk. De aanwezigheid van asbest en de kwetsbaarheid van de afdekking gaf beperkingen voor het beheer van het gebied.
Bomen die op de asbestdijken groeien wortelen oppervlakkig in het asbesthoudend materiaal. Omdat ze maar oppervlakkig kunnen wortelen, vallen ze gemakkelijk om als ze groter worden. De bomen beschadigen dus het afdekmateriaal en kunnen het asbest blootleggen.
Bij de nieuwe saneringswerken wordt ervoor gezorgd dat er geen bomen meer kunnen groeien op dijken.
Bij de vorige werken gingen de asfaltmatten, als afdekking van de asbesthoudende dijken, maar beperkt verder onder de waterlijn. Als het waterpeil zakte, kon asbesthoudend materiaal in de dijken droog komen te liggen en opwaaien. Het waterpeil op een constante hoogte houden in het gebied om de afdekking van het asbest in de dijken volledig onder water te houden, bleek moeilijk realiseerbaar.
Daarom worden bij de nieuwe saneringswerken de asfaltmatten die de dijken bedekken dieper onder de watertafel gelegd. En er worden nieuwe constructies geplaatst die er moeten voor zorgen dat het waterpeil in het gebied standaard wat hoger komt (onder meer een kleine stuw). Zo blijft de afwerking van de afdekking onder water.
Sommige dijken worden niet afgedekt, maar volledig weggegraven. Het vrijgekomen asbesthoudend materiaal wordt opgeborgen in een vijver, onder meerdere beschermlagen:
op het asbestmateriaal komt
- een egalisatielaag van zand;
- een stevig geogrid;
- minstens 30 cm zand om het risico volledig weg te nemen.
Deze afdeklaag wordt in werkelijkheid nog dikker, omdat voor de ontwikkeling tot rietland de vijver wat minder diep dan nu moet zijn. Er zal steeds 30 cm water boven het zand staan.
Deze opbouw zorgt ervoor dat het asbest volledig is ingesloten en niet meer bereikbaar is voor mens of dier. Er is ook geen gevaar voor het vijverwater of grondwater omdat asbest niet uitloogt.
Dit deel van het gebied was reeds al ontoegankelijk en zal dat ook blijven na de werken. Dit komt de rust en ontwikkeling van de natuur ten goede. Het gebied blijft onder toezicht via een natuurbeheerplan.
Ja, maar sommige paden kunnen tijdelijk afgesloten zijn. Waar mogelijk worden omleidingen voorzien. Er kan vooraf niet gezegd worden wanneer deze precies afgesloten zijn. Dit hangt af van de vooruitgang van de werken door de aannemer.
De omleiding zal tijdig worden doorgegeven worden aan wandelknooppunten.be
Zo kan u vooraf kijken hoe u kan wandelen of fietsen. De omleiding zal ook ter plaatse aangegeven worden.
De aannemer neemt maatregelen om verspreiding van asbest te voorkomen, zoals stofbestrijding en luchtmetingen. De luchtkwaliteit wordt continu gemonitord, ook buiten de werfzone.
Neen. De wandelpaden werden eind jaren ’90 al afgedekt. De zones met het meeste asbest werden afgesloten voor het publiek. Zolang men op de paden bleef, was er geen risico.
Neen. Ook voor honden was er geen risico zolang men op de paden bleef. De afdekking van de paden was voldoende.
De afdekking van de dijken met steenasfaltmatten laat de groei van bomen niet meer toe. Bomen met diepe wortels zouden ook de afdekking kunnen beschadigen.
De sanering is afgestemd op een natuurherinrichtingsplan. Door een minder steile afwerking van de oevers zal een meer natuurlijk rietland ontstaan. Waar nodig zal er riet aangeplant worden om de ontwikkeling ervan te versnellen.
De compensatie met bomen zal gebeuren in een park- en natuurgebied in Vilvoorde. In Blaasveldbroek wordt de gesaneerde zone ontwikkeld tot rietland. De rest van Blaasveldbroek blijft bos.
Nee, de activiteiten aan Hazewinkel kunnen gewoon doorgaan.
Er wordt geen risico vanwege de werken met asbest verwacht, maar we zullen geregeld luchtmetingen uitvoeren worden ter hoogte van Hazewinkel.
De inrit naar de werfzone bevindt zich wel aan de parking van de Beenhouwe
rsstraat. In die zin zal het aan de parking en toegangswegen wel soms drukker zijn, vanwege het werfgebonden verkeer. Een duidelijke signalisatie en afscheiding moet ervoor zorgen dat de hinder beperkt is.
Bodembeheer
- Adres
- Stationsstraat 110
2800 Mechelen
Route en bereikbaarheid - Telefoon
- 015/284 458