Monitoring van hoeveelheid zwerfvuil opgeruimd door vrijwilligers
U leest op deze pagina achtereenvolgens:
- Hoe u kunt achterhalen welke gegevens u moet invullen in de online vragenlijst hoeveelheden zwerfvuil. Dit hangt af van de monitoringsmethode die u hanteert voor het bepalen van de hoeveelheden. Via de beslisboom in onderstaande figuur kan u nagaan welke monitoringsmethode(n) u gebruikt voor het monitoren van de hoeveelheden zwerfvuil ingezameld door vrijwilligers.
- Algemene regels voor het monitoren van de hoeveelheid zwerfvuil ingezameld door vrijwilligers.
- Per monitoringsmethode: informatievereisten en kwaliteits- en documentatievereisten voor de informatie die nodig is voor de online vragenlijst hoeveelheden zwerfvuil. De informatie- en kwaliteitsvereisten bij een bepaalde methode dienen steeds gevolgd te worden. De documentatievereisten zijn meer richtinggevend, zodat ook andere documentatievormen die eenzelfde of hogere ‘bewijskracht’ hebben, gebruikt kunnen worden.
Overzicht monitoringsmethoden
Algemene regels voor het monitoren van de hoeveelheid afval uit straatvuilnisbakken
Indien (een deel van de) vrijwilligers een afzonderlijke inzameling voor pmd en voor restafval organiseren, vragen we om de hoeveelheden van het pmd-afval en de restfractie afzonderlijk te melden.
Indien er geen selectieve opruiming van zwerfvuil door vrijwilligers plaatsvindt in de gemeente, wordt enkel de totale zwerfvuilfractie meegegeven (monitoringsmethoden ‘Vrijwilligers - restafval’).
Het selectief opruimen of achteraf uitsorteren van het ingezamelde zwerfvuil door vrijwilligers in pmd-afval en restfractie is niet vereist in het kader van voorliggende monitoring.
Indien de door de vrijwilligers gevulde vuilniszakken niet (afzonderlijk) worden gewogen, volstaat het om tellingen te geven (monitoringsmethoden 2). U geeft in de vragenlijst aan hoeveel vuilniszakken (ev. per volume) werden gevuld in het referentiejaar en het soortelijk gewicht. U hoeft zelf geen omrekening te doen.
Indien de door de vrijwilligers gevulde vuilniszakken niet (afzonderlijk) worden gewogen noch worden geteld kan u de vuilniszakken die aan de vrijwilligers worden meegegeven tellen (monitoringsmethoden 3). U geeft in de vragenlijst aan hoeveel vuilniszakken (ev. per volume) werden meegegeven aan de vrijwilligers in het referentiejaar. U hoeft zelf geen omrekening te doen.
Voor het soortelijk gewicht kan u tot 2025 gebruik maken van een standaardwaarde bepaald door de OVAM (zie bijlage bij deze handleiding). Indien u reeds eigen referentiewaarden gebruikt voor de omrekening van het volume zwerfvuil afkomstig van vrijwilligersactiviteiten, moeten deze referentiewaarden minstens eenzelfde betrouwbaarheid bieden als deze die door de standaardwaarden van de OVAM worden geboden. Vanaf 2026 mag u deze methode voor het monitoren van de hoeveelheden zwerfvuil opgeruimd door vrijwilligers enkel nog gebruiken, indien u jaarlijks zelf het soortelijk gewicht steekproefsgewijs bepaalt en meedeelt in de vragenlijst.
Sluikstort mag niet meegeteld worden in de hoeveelheid zwerfvuil dat door vrijwilligers wordt ingezameld. Indien deze toch worden opgehaald in dezelfde ronde als bij het ophalen van het door vrijwilligers ingezamelde zwerfvuil, mag geen gebruik gemaakt worden van de methoden 1a of 1b – die zich baseren op een totaal gewicht.
Indien vrijwilligers ook sluikstort opruimen, moet een eigen monitoringsmethode worden voorgesteld die rekening houdt met het aandeel sluikstort dat door de vrijwilligers wordt opgeruimd. Uiteraard verdient het de aanbeveling om vooraf aan de vrijwilligers goed mee te geven wat als zwerfvuil wordt beschouwd en wat niet.
Indien een eigen monitoringsmethode wordt gebruikt, die verschilt van de beschreven monitoringsmethoden, dient u deze methode te omschrijven en te motiveren dat deze methode (minstens) even kwaliteitsvolle resultaten geeft dan de beschreven monitoringsmethoden.
Informatievereisten per monitoringsmethode van opgeruimd zwerfvuil door vrijwilligers
De monitoringsmethode 1a betreft een methode waarin het pmd-afval in het zwerfvuil door vrijwilligers afzonderlijk wordt ingezameld en gewogen (i.e. niet vermengd met andere zwerfvuilfracties of huishoudelijk afval, noch met sluikstort). Het gewicht van het pmd-afval is bekend voor de individuele gemeente (i.e. niet voor meerdere gemeenten samen).
Informatievereisten
In de vragenlijst wordt gevraagd om volgende gegevens in te vullen:
- Totaal gewicht van het pmd-afval dat via vrijwilligers afzonderlijk van de rest van het zwerfvuil werd ingezameld in de gemeente in het referentiejaar (in ton)
Kwaliteits- en documentatievereisten
Onderstaande tabel geeft de vereisten weer voor de informatie die gevraagd wordt. Tevens wordt aangegeven welke documentatie gehanteerd kan worden om de gegevens op te baseren. Deze documentatie is richtinggevend; indien de gemeente andere documentatiemogelijkheden ziet die evenwaardig zijn, kunnen deze worden gebruikt.
Informatie | Vereisten | Documentatie |
---|---|---|
Gewicht (ton) – pmd-afval opgehaald door vrijwilligers voor de gemeente individueel | Weging d.m.v. geijkt weegsysteem (bv. weegbrug, weegschaal, enzovoort) | Weegbon |
De monitoringsmethode 1b betreft een methode waarin - net als in methode 1a - het door de vrijwilligers ingezamelde pmd-afval uit het zwerfvuil afzonderlijk wordt ingezameld maar waarbij het gewicht ervan wordt bepaald op basis van een intergemeentelijke ophaalronde of na intergemeentelijke overslag van het door vrijwilligers opgeruimde zwerfvuil (door een intercommunale), waardoor het gewicht per gemeente niet afzonderlijk beschikbaar is. Er worden tellingen uitgevoerd van de door vrijwilligers gevulde pmd-recipiënten per gemeente.
Informatievereisten
In de vragenlijst wordt gevraagd om volgende gegevens in te vullen:
- Totaal gewicht van het pmd-afval dat door vrijwilligers afzonderlijk werd ingezameld over verschillende gemeenten heen (door de intercommunale via een intergemeentelijke ophaalronde van de gevulde zakken of na intergemeentelijke overslag) in het referentiejaar (in ton)
Om de informatie over de hoeveelheid in gewicht terug te rekenen naar de individuele gemeente is volgende informatie nodig:
- Het totaal aantal door vrijwilligers gevulde pmd-recipiënten in het referentiejaar in de individuele gemeente per type recipiënt, met aanduiding van volume;
- Het totaal aantal door vrijwilligers gevulde pmd-recipiënten in het referentiejaar over al de gemeenten die deel uitmaken van de intergemeentelijke rondes / overslag per type recipiënt, met aanduiding van volume.
Kwaliteits- en documentatievereisten
Onderstaande tabel geeft de vereisten weer voor de informatie die gevraagd wordt. Tevens wordt aangegeven welke documentatie gehanteerd kan worden om de gegevens op te baseren. Deze documentatie is richtinggevend; indien de gemeente andere documentatiemogelijkheden ziet die evenwaardig zijn, kunnen deze worden gebruikt.
Informatie | Vereisten | Documentatie |
---|---|---|
Gewicht (ton) – pmd-zwerfvuil ingezameld door vrijwilligers voor verschillende gemeenten samen | Weging d.m.v. geijkt weegsysteem (bv. weegbrug, weegschaal, enzovoort) | Weegbon |
Aantal gevulde pmd-recipiënten (verschillende gemeenten samen) | Telling gevulde pmd-recipiënten (per type - volume) | Registratie door de medewerkers die de gevulde pmd-recipiënten ophalen of Aanmeldingssysteem voor ophaling van ‘gevulde pmd-recipiënten door vrijwilligers |
Aantal gevulde pmd-recipiënten (individuele gemeente) | Telling gevulde pmd-recipiënten met aanduiding van gemeente op wiens grondgebied de gevulde pmd-recipiënten zich bevinden | Registratie door de medewerkers die de gevulde pmd-recipiënten ophalen of Aanmeldingssysteem voor ophaling van ‘gevulde pmd-recipiënten’ door vrijwilligers |
De monitoringsmethode 2 betreft een methode waarbij het pmd-afval door vrijwilligers afzonderlijk wordt ingezameld, maar waarbij het gewicht van dit pmd-afval uit het zwerfvuil niet afzonderlijk wordt bepaald. Het aantal door de vrijwilligers gevulde pmd-recipiënten wordt wel genoteerd.
Informatievereisten
In de vragenlijst wordt gevraagd om volgende gegevens in te vullen:
- Aantal gevulde pmd-recipiënten in het referentiejaar in de individuele gemeente via vrijwilligers per type recipiënt, met aanduiding van volume;
- Soortelijk gewicht van het pmd-afval afkomstig van vrijwilligers (kg/L), indien dit afwijkt van de OVAM-standaardwaarde.
Kwaliteits- en documentatievereisten
Onderstaande tabel geeft de vereisten weer voor de informatie die gevraagd wordt. Tevens wordt aangegeven welke documentatie gehanteerd kan worden om de gegevens op te baseren. Deze documentatie is richtinggevend; indien de gemeente andere documentatiemogelijkheden ziet die evenwaardig zijn, kunnen deze worden gebruikt.
Informatie | Vereisten | Documentatie |
---|---|---|
Aantal gevulde pmd-recipiënten in het referentiejaar in de individuele gemeente via vrijwilligers | Telling gevulde pmd-recipiënten (per type – volume) | Aanmeldingssysteem voor ophaling van ‘gevulde pmd-zakken’ door vrijwilligers |
Soortelijk gewicht van het pmd-afval afkomstig van vrijwilligers [kg/L] | OVAM-standaardwaarde Of Eigen referentiewaarde (zie hierboven bij 'gewichtsaandeel') |
Bij gebruik eigen referentiewaarde: rapport van bepaling |
De monitoringsmethode 3 betreft een methode waarbij het pmd-afval bij vrijwilligers afzonderlijk wordt ingezameld, maar waarbij het gewicht van dit pmd-afval uit het zwerfvuil niet voor de individuele gemeente wordt bepaald en waarbij ook het aantal recipiënten dat gevuld wordt niet voor de individuele gemeente wordt geteld. Het aantal lege recipiënten dat aan de vrijwilligers wordt meegegeven, wordt wel bijgehouden.
Informatievereisten
In de vragenlijst wordt gevraagd om volgende gegevens in te vullen:
- Aantal lege pmd-recipiënten dat in het referentiejaar wordt meegegeven aan de vrijwilligers in de individuele gemeente per type recipiënt, met aanduiding van volume;
- Soortelijk gewicht van het pmd-afval afkomstig van vrijwilligers (kg/L), indien dit afwijkt van de OVAM-standaardwaarde.
Kwaliteits- en documentatievereisten
Onderstaande tabel geeft de vereisten weer voor de informatie die gevraagd wordt. Tevens wordt aangegeven welke documentatie gehanteerd kan worden om de gegevens op te baseren. Deze documentatie is richtinggevend; indien de gemeente andere documentatiemogelijkheden ziet die evenwaardig zijn, kunnen deze worden gebruikt.
Informatie | Vereisten | Documentatie |
---|---|---|
Aantal pmd-recipiënten dat in het referentiejaar in de individuele gemeente wordt meegegeven aan de vrijwilligers | Telling van het aantal pmd-recipiënten dat aan vrijwilligers wordt meegegeven (per type – volume) | Registratie door de medewerkers die pmd-recipiënten aan vrijwilligers geven |
Soortelijk gewicht van het pmd-afval opgeruimd door vrijwilligers [kg/L] | OVAM-standaardwaarde Of Eigen referentiewaarde (zie hierboven bij 'gewichtsaandeel') |
Bij gebruik eigen referentiewaarde: rapport van bepaling |
Indien u een andere methode hanteert voor het monitoren van de hoeveelheid pmd-afval ingezameld door vrijwilligers als onderdeel van het zwerfvuil dan kan u gegevens over de hoeveelheid ingezameld pmd-afval onder de eigen methode aangeven. Tevens wordt u gevraagd om in het vrij veld de monitoringmethode die u hanteert kort te beschrijven. Vermeld hierbij ook welke OVAM-standaardwaarden of eigen referentiewaarden u gebruikt in de bepaling van het gewicht van het pmd-afval. Bij gebruik van eigen referentiewaarden dient u bovendien te vermelden hoe deze werden bepaald.
Informatievereisten
In de vragenlijst wordt gevraagd om volgende gegevens in te vullen:
- Totaal gewicht van het pmd-afval afzonderlijk ingezameld bij het opruimen van zwerfvuil door vrijwilligers in de gemeente in het referentiejaar (in ton);
- Beknopte beschrijving van de monitoringmethode die u hanteert om de hoeveelheid pmd-afval die door vrijwilligers afzonderlijk wordt ingezameld te bepalen.
Kwaliteits- en documentatievereisten
Onderstaande tabel geeft de vereisten weer voor de informatie die gevraagd wordt. Tevens wordt aangegeven welke documentatie gehanteerd kan worden om de gegevens op te baseren. Deze documentatie is richtinggevend; indien de gemeente andere documentatiemogelijkheden ziet die evenwaardig zijn, kunnen deze worden gebruikt.
Informatie | Vereisten | Documentatie |
---|---|---|
Gewicht (ton) – pmd-zwerfvuil ingezameld door vrijwilligers voor de gemeente individueel | ||
Beschrijving eigen monitoringmethode | Volledig Herhaalbaar Betrouwbaar |
Uitgeschreven procedure voor het bepalen van de hoeveelheid manueel geveegd pmd-afval |
De monitoringsmethode 1a betreft een methode waarin het zwerfvuil dat opgeruimd wordt via vrijwilligers afzonderlijk wordt ingezameld en gewogen (i.e. niet vermengd met andere zwerfvuilfracties of huishoudelijk afval, noch met sluikstort dat tijdens de vrijwilligersactiviteiten wordt opgeruimd), eventueel met uitsluiting van het pmd-afval indien dit afzonderlijk wordt opgeruimd (zie methoden Vrijwilligers – pmd). Het gewicht van het zwerfvuil dat opgeruimd wordt door vrijwilligers is bekend voor de individuele gemeente (i.e. niet voor meerdere gemeenten samen).
Informatievereisten
In de vragenlijst wordt gevraagd om volgende gegevens in te vullen:
- Totaal gewicht van de (restfractie uit) het zwerfvuil dat via vrijwilligers werd ingezameld in de gemeente in het referentiejaar (in ton)
Kwaliteits- en documentatievereisten
Onderstaande tabel geeft de vereisten weer voor de informatie die gevraagd wordt. Tevens wordt aangegeven welke documentatie gehanteerd kan worden om de gegevens op te baseren. Deze documentatie is richtinggevend; indien de gemeente andere documentatiemogelijkheden ziet die evenwaardig zijn, kunnen deze worden gebruikt.
Informatie | Vereisten | Documentatie |
---|---|---|
Gewicht (ton) – (restfractie uit) zwerfvuil opgehaald door vrijwilligers voor de gemeente individueel | Weging d.m.v. geijkt weegsysteem (bv. weegbrug, weegschaal, enzovoort) | Weegbon |
De monitoringsmethode 1b betreft een methode waarin – net als in methode 1a – het door de vrijwilligers ingezamelde (restfractie uit het) zwerfvuil afzonderlijk wordt ingezameld maar waarbij het gewicht wordt bepaald op basis van een intergemeentelijke ophaalronde van het door vrijwilligers opgeruimde zwerfvuil (door een intercommunale) of na intergemeentelijke overslag, waardoor het gewicht per gemeente niet afzonderlijk beschikbaar is. Er worden tellingen uitgevoerd van door vrijwilligers gevulde zwerfvuilzakken per gemeente.
Informatievereisten
In de vragenlijst wordt gevraagd om volgende gegevens in te vullen:
- Totaal gewicht van het door de vrijwilligers ingezamelde (restfractie uit het) zwerfvuil over verschillende gemeenten heen (door de intercommunale opgehaald via een intergemeentelijke ronde) in het referentiejaar (in ton).
Om de informatie over de hoeveelheid in gewicht terug te rekenen naar de individuele gemeente is volgende informatie nodig:
- Het totaal aantal door vrijwilligers gevulde zwerfvuilrecipiënten in het referentiejaar in de individuele gemeente per type recipiënt, met aanduiding van volume;
- Het totaal aantal door vrijwilligers gevulde zwerfvuilrecipiënten in het referentiejaar over al de gemeenten die deel uitmaken van de intergemeentelijke rondes per type recipiënt, met aanduiding van volume.
Kwaliteits- en documentatievereisten
Onderstaande tabel geeft de vereisten weer voor de informatie die gevraagd wordt. Tevens wordt aangegeven welke documentatie gehanteerd kan worden om de gegevens op te baseren. Deze documentatie is richtinggevend; indien de gemeente andere documentatiemogelijkheden ziet die evenwaardig zijn, kunnen deze worden gebruikt.
Informatie | Vereisten | Documentatie |
---|---|---|
Gewicht (ton) – (restfractie uit) zwerfvuil ingezamelde door vrijwilligers voor verschillende gemeenten samen | Weging d.m.v. geijkt weegsysteem (bv. weegbrug, weegschaal, enzovoort) | Weegbon |
Aantal gevulde zwerfvuilrecipiënten (verschillende gemeenten samen) | Telling gevulde zwerfvuilrecipiënten | Registratie door de medewerkers die de gevulde zwerfvuilrecipiënten ophalen of Aanmeldingssysteem voor ophaling van ‘gevulde zwerfvuilrecipiënten’ door vrijwilligers |
Aantal gevulde zwerfvuilzakken (individuele gemeente) | Telling gevulde zwerfvuilrecipiënten met aanduiding van gemeente op wiens grondgebied de gevulde zwerfvuilrecipiënten zich bevinden | Registratie door de medewerkers die de gevulde zwerfvuilrecipiënten ophalen of Aanmeldingssysteem voor ophaling van ‘gevulde zwerfvuilrecipiënten’ door vrijwilligers |
De monitoringsmethode 2 betreft een methode waarbij zwerfvuil door vrijwilligers afzonderlijk wordt ingezameld, maar waarbij het gewicht van het zwerfvuil niet afzonderlijk wordt bepaald. Het aantal door vrijwilligers gevulde zwerfvuilrecipiënten wordt wel genoteerd.
Informatievereisten
In de vragenlijst wordt gevraagd om volgende gegevens in te vullen:
- Aantal gevulde zwerfvuilrecipiënten in het referentiejaar in de individuele gemeente via vrijwilligers per type recipiënt, met aanduiding van volume;
- Soortelijk gewicht van het zwerfvuil opgeruimd van vrijwilligers (kg/L), indien dit afwijkt van de OVAM-standaardwaarde.
Kwaliteits- en documentatievereisten
Onderstaande tabel geeft de vereisten weer voor de informatie die gevraagd wordt. Tevens wordt aangegeven welke documentatie gehanteerd kan worden om de gegevens op te baseren. Deze documentatie is richtinggevend; indien de gemeente andere documentatiemogelijkheden ziet die evenwaardig zijn, kunnen deze worden gebruikt.
Informatie | Vereisten | Documentatie |
---|---|---|
Aantal gevulde zwerfvuilrecipiënten in het referentiejaar in de individuele gemeente via vrijwilligers | Telling van de door de vrijwilligers gevulde zwerfvuilrecipiënten | Registratie door de medewerkers die de gevulde zwerfvuilrecipiënten ophalen of Aanmeldingssysteem voor ophaling van ‘gevulde zwerfvuilrecipiënten’ door vrijwilligers |
Soortelijk gewicht van het zwerfvuil opgeruimd door vrijwilligers [kg/L] | OVAM-standaardwaarde Of Eigen referentiewaarde (zie hierboven bij 'gewichtsaandeel') |
Bij gebruik eigen referentiewaarde: rapport van bepaling |
De monitoringsmethode 3 betreft een methode waarbij het zwerfvuil door vrijwilligers afzonderlijk wordt ingezameld, maar waarbij het gewicht van het zwerfvuil niet afzonderlijk voor de gemeente wordt bepaald en waarbij ook het aantal zwerfvuilrecipiënten dat gevuld wordt niet afzonderlijk per gemeente wordt geteld. Het aantal (lege) zwerfvuilrecipiënten dat wordt meegegeven aan de vrijwilligers wordt wel bijgehouden.
Informatievereisten
In de vragenlijst wordt gevraagd om volgende gegevens in te vullen:
- Aantal lege zwerfvuilrecipiënten dat in het referentiejaar wordt meegegeven aan de vrijwilligers in de individuele gemeente per type recipiënt, met aanduiding van volume;
- Soortelijk gewicht van het zwerfvuil dat door vrijwilligers wordt opgeruimd (kg/L), indien dit afwijkt van de OVAM-standaardwaarde.
Kwaliteits- en documentatievereisten
Onderstaande tabel geeft de vereisten weer voor de informatie die gevraagd wordt. Tevens wordt aangegeven welke documentatie gehanteerd kan worden om de gegevens op te baseren. Deze documentatie is richtinggevend; indien de gemeente andere documentatiemogelijkheden ziet die evenwaardig zijn, kunnen deze worden gebruikt.
Informatie | Vereisten | Documentatie |
---|---|---|
Aantal zwerfvuilrecipiënten dat in het referentiejaar in de individuele gemeente wordt meegegeven aan de vrijwilligers | Telling van het aantal zwerfvuilrecipiënten dat aan vrijwilligers wordt meegegeven | Registratie door de medewerkers die de zwerfvuilrecipiënten aan vrijwilligers geven |
Soortelijk gewicht van het zwerfvuil dat door vrijwilligers wordt opgeruimd (kg/L) | OVAM-standaardwaarde Of Eigen referentiewaarde (zie hierboven bij 'gewichtsaandeel') |
Bij gebruik eigen referentiewaarde: rapport van bepaling |
Indien u een andere methode hanteert voor het monitoren van de hoeveelheid zwerfvuil dan de methoden hierboven beschreven, wordt u gevraagd gegevens over de hoeveelheid zwerfvuil ingezameld door vrijwilligers in gewicht (ton) aan te geven. Tevens wordt u gevraagd om in het vrij veld de monitoringmethode die u hanteert kort te beschrijven. Vermeld hierbij ook welke OVAM-standaardwaarden of eigen referentiewaarden u gebruikt in de bepaling van het gewicht van het zwerfvuil dat door vrijwilligers werd opgeruimd. Bij gebruik van eigen referentiewaarden dient u bovendien te vermelden hoe deze werden bepaald.
Informatievereisten
In de vragenlijst wordt gevraagd om volgende gegevens in te vullen:
- Totaal gewicht van (restfractie uit het) zwerfvuil dat via vrijwilligers afzonderlijk werd ingezameld in de gemeente in het referentiejaar (in ton);
- Beknopte beschrijving van de monitoringmethode die u hanteert om de hoeveelheid (restfractie uit het) zwerfvuil dat via vrijwilligers afzonderlijk wordt ingezameld te bepalen.
Kwaliteits- en documentatievereisten
Onderstaande tabel geeft de vereisten weer voor de informatie die gevraagd wordt. Tevens wordt aangegeven welke documentatie gehanteerd kan worden om de gegevens op te baseren. Deze documentatie is richtinggevend; indien de gemeente andere documentatiemogelijkheden ziet die evenwaardig zijn, kunnen deze worden gebruikt.
Informatie | Vereisten | Documentatie |
---|---|---|
Gewicht (ton) – zwerfvuil afval ingezameld door vrijwilligers voor de gemeente individueel | ||
Beschrijving eigen monitoringmethode | Volledig Herhaalbaar Betrouwbaar |
Uitgeschreven procedure voor het bepalen van de hoeveelheid manueel geveegd pmd-afval |
Zwerfvuilmonitoring
- Adres
- Stationsstraat 110
2800 Mechelen
Route en bereikbaarheid - zwerfvuilmonitoring@ovam.be