Bodemkwaliteit versterken via bodemzorg

Gebruiksadviezen

Bij bodemverontreiniging kan je als eigenaar of gebruiker van een terrein geconfronteerd worden met vragen over hoe je met deze situatie om moet gaan. Gebruiksadviezen geven daarom concrete praktische handvatten.


Gebruiksadviezen geven informatie en advies bij handelingen in of op verontreinigde gronden. Gebruiksadviezen hebben voornamelijk een signaalfunctie. Het is dus niet verplicht om deze adviezen op te volgen, maar het wordt wel aangeraden (gebruiksbeperkingen zijn bijvoorbeeld wel verplicht). Gebruiksadviezen worden weergegeven met een code en bijhorend advies (zie hieronder). 
Gebruiksadviezen hebben verschillende doelen: 
  • Betrokkenen correct informeren.
  • Betrokkenen bewust maken van de gevolgen en risico’s bij bepaalde handelingen op of in verontreinigingde gronden.
  • Inzicht geven in de invloed van aanwezige verontreiniging bij het plannen van een nieuw gebruik of wijziging van het huidig gebruik; bij twijfel over de gevolgen ervan wordt aanbevolen om een nieuwe risico-evaluatie uit te voeren.
  • Risico-gebaseerde bodemsanering stimuleren en toch een optimaal gebruik van gronden verwezenlijken zonder bijkomende risico’s.
Wanneer zijn gebruiksadviezen nodig?

Er zijn 2 situaties waarin gebruiksadviezen nodig kunnen zijn:

In afwachting van bodemsanering

Als een bodemverontreiniging op een grond een actueel of potentieel risico vormt, worden in afwachting van de sanering gebruiksadviezen geformuleerd om dit risico te beheersen.

De bodemsaneringsdeskundige formuleert deze gebruiksadviezen in het beschrijvend bodemonderzoek.

Bij specifieke handelingen of wijziging van het terreingebruik

Als een bodemverontreiniging op een grond geen actueel of potentieel risico vormt op basis van de bestaande situatie maar wel een mogelijke impact of gevolgen kan hebben bij toekomstige gebruikssituaties of specifieke handelingen (bv. bij het graven in gronden, bij het onttrekken en/of gebruik van grondwater, bij wijziging in terreingebruik,…), maken gebruiksadviezen duidelijk welke maatregelen of acties nodig kunnen zijn.

De bodemsaneringsdeskundige formuleert deze gebruiksadviezen in het beschrijvend bodemonderzoek of in het eindevaluatieonderzoek na de sanering. De adviezen uit GA6 kunnen al in het oriënterend bodemonderzoek geformuleerd worden.

Belangrijk: Gebruiksadviezen mogen niet gebruikt worden om bodemsanering te vermijden. Indien de bodemverontreiniging een potentieel risico vormt in een 'realistisch' scenario, is een bodemsanering noodzakelijk.

Hoe weet ik welke gebruiksadviezen geldig zijn voor mijn grond?

Het is belangrijk dat de (toekomstige) eigenaar of gebruiker van een grond op de hoogte is van de mogelijke impact van bodemverontreiniging op het gebruik van die grond. We informeren (toekomstige) eigenaars of gebruikers via het bodemattest en de bodemverontreinigingsfiche.

Hoe lang blijft een gebruiksadvies geldig?

De bodemdeskundige kan zelf een einddatum bepalen. In dat geval blijft dit gebruiksadvies tot die einddatum op het bodemattest en de bodemverontreinigingsfiche staan.

Echter, bij het formuleren van de gebruiksadviezen wordt rekening gehouden met gebruikssituaties of handelingen waarvan redelijkerwijze mag worden aangenomen dat ze zich binnen een periode van 5 jaar kunnen voordoen. Indien er door de bodemsaneringsdeskundige geen einddatum is ingegeven, verschijnt het gebruiksadvies gedurende 5 jaar op het bodemattest.

De gebruiksadviezen voor het grondverzet (GA1) en de bebossing van stortplaatsen (GA6) blijven altijd geldig.

Kan een advies aangepast of opgeheven worden?

Een bodemsaneringsdeskundige kan enkel in een beschrijvend bodemonderzoek of eindevaluatieonderzoek een gebruiksadvies gemotiveerd aanpassen of opheffen.

Hoe lees ik de codes van de gebruiksadviezen?

Gebruiksadviezen worden weergegeven met een code en bijhorend advies. De code begint met ‘GA’ (gebruiksadvies), gevolgd door een nummer en een letter (bv. GA1a). Het nummer verwijst naar een groep van gebruiksadviezen. De groepering gebeurde op basis van het type handelingen of gebruikssituaties waarop het van toepassing is. De letter verwijst naar het specifieke advies (zie hieronder).

Wanneer er geen letter is toegevoegd, zijn alle adviezen binnen die categorie van toepassing (bv. code GA2 omvat alle adviezen binnen die categorie, namelijk GA2a tot en met GA2d).

Aan de hand van informatieve illustraties verkrijgt u hieronder meer info over de codes.

Bestaande gebruiksadviezen

Gebruiksadvies 1

Deze gebruiksadviezen zijn van toepassing bij grondverzet of graven in gronden. 

Responsive Image
Bij het uitvoeren van grondverzet
Responsive Image
Bij graafwerken

Gebruiksadvies 2

Deze gebruiksadviezen zijn van toepassing bij ontrekking en/of gebruik van grondwater. 

Responsive Image
Bij het uitvoeren van bemalingen in het kader van bouwwerken
Responsive Image
Oppompen van grondwater voor consumptie en persoonlijke hygiëne (drink- en drenkwater)
Responsive Image
Oppompen van grondwater voor overig gebruik (in huis/tuin of industriële toepassing)
Responsive Image
Bij het gebruik van grondwater voor andere doeleinden (warmtepompen)

Gebruiksadvies 3

Deze gebruiksadviezen zijn van toepassing bij wijzigingen in terreingebruik. 

Responsive Image
Wegnemen van bestaande verharding
Responsive Image
Aanleg moestuin
Responsive Image
Kweken van dieren voor eigen consumptie (weidedieren en/of kippen/pluimvee)
Responsive Image
Bij herontwikkeling met wijziging terreingebruik
Responsive Image
Bij uitvoering van boringen of geotechnische werken (bv. funderingen, pompputten, ...)
Responsive Image
Bij (her)aanleg van ondergrondse leidingen

Gebruiksadvies 4

Dit gebruiksadvies is van toepassing bij herontwikkelingen met wijziging van bestemmingstype. 

Responsive Image
Bij herontwikkeling met wijziging bestemmingstype

Gebruiksadvies 5

Gebruiksadvies GA5 dient om overige gebruiksadviezen te formuleren. Dit gebruiksadvies wordt bepaald en omschreven door de bodemsaneringsdeskundige.

Gebruiksadvies 6

Deze gebruiksadviezen zijn van toepassing bij het bebossen van stortplaatsen.
Responsive Image
Vermijd beschadiging van de afwerkingslaag en de eindafdek
Responsive Image
Vermijd ontworteling van bomen en middelhoog hout
Responsive Image
Beperk de toegankelijkheid en de gebruiksmogelijkheden van het bos
Responsive Image
Bij graafwerken is het aangewezen om gebruiksadviezen 1a en 1b toe te passen
Responsive Image
Gebruik de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM's)
Responsive Image
Zorg voor extra bescherming door de juiste meetapparatuur te gebruiken

Bodembeheer