Bodeminformatie voor grondwater- en bodemzorghandelingen

Wat moet u doen als u een grondwaterhandeling (zoals een bemaling) of een bodemzorghandeling (zoals bij ontharding of bij ruimtelijke planning) wil uitvoeren? Hier vindt u handleidingen en richtlijnen terug.

Technische richtlijn grondwaterhandelingen: grondwateronttrekkingen en bemalingen

Een grondwaterhandeling (voornamelijk infiltreren en onttrekken van grondwater) kan een bodemverontreiniging in de omgeving verspreiden. Ook kan het opgepompte grondwater niet zomaar (her)gebruikt of geloosd worden.

De technische richtlijn grondwaterhandelingen biedt een praktische handleiding voor eenieder die van plan is een grondwaterhandeling uit te voeren met als doelstelling schade of nadelige effecten te voorkomen. De technische aspecten zijn specifiek opgesteld voor bemalingen en grondwateronttrekkingen en is is bijvoorbeeld niet bruikbaar voor infiltratie, vernattingsmaatregelen,...

De technische richtlijn grondwaterhandelingen: grondwateronttrekkingen en -bemalingen vindt u hier.

Impact en maatregelen bepalen via het stroomschema in de richtlijn

De bouwheer bepaalt, eventueel samen met een deskundige, de impact van zijn grondwaterhandeling op de omgeving en op een eventuele bodemverontreiniging via een stroomschema. Indien nodig neemt hij de nodige preventieve maatregelenom schade of negatieve effecten te voorkomen, en dit in overleg met de beheerder van de bodemverontreiniging.

In bepaalde gevallen volstaat het om de verspreiding te monitoren en enkel in te grijpen indien de monitoring een ongewilde verspreiding bevestigt. In andere gevallen zijn flankerende maatregelen of lozingsmaatregelen nodig. In de situatie waarbij aangerijkt of verontreinigd grondwater wordt opgepompt moeten ook de nodige vergunningen in orde gebracht worden.

Richtlijnen bemalingen van de VMM

De VMM heeft Richtlijnen bemalingen opgesteld ter bescherming van het milieu. De richtlijnen leiden tot bemalingen waarvan de mogelijke negatieve impact op de omgeving geminimaliseerd wordt.

In deze richtlijnen voor bemalingen verwijst VMM naar de toepassing van de Technische richtlijn grondwaterhandelingen van de OVAM, meer specifiek wanneer het gaat over de aanwezigheid van bodemverontreiniging.

Bodeminformatie voor ontharders

Plant u een onthardingsproject? Fijn!
Door ontharding herstellen we de functies die de bodem voor ons vervult. Op die manier verbeteren we de bodembiodiversiteit, de humusopbouw en de waterinfiltratie, waardoor de nutriëntenkringlopen versterkt worden. De bodem kan dan beter koolstof opslaan en vasthouden, de vruchtbaarheid verbetert en de bodem kan opnieuw haar zuiverende functie bij waterinfiltratie vervullen. Onze leefomgeving verbetert, onze steden verkoelen, de luchtkwaliteit verbetert en onze voedselproductie kan uitbreiden … Kortom, we zetten een zelfversterkende cyclus in gang die ons hele levensweb versterkt.

Eerste stap: bodemkwaliteit nagaan
Toch moet u aandachtig zijn bij de aanvang van ontharden. De kans dat u onder uw verharding schone teelaarde zal vinden is klein. Het is van belang om voor de start van de onthardingswerken na te gaan wat de kwaliteit is van de ondergrond. Mogelijk is de bodem onder de verharding verontreinigd door risico-activiteiten uit het verleden. U bekijkt dan best welke maatregelen u kunt nemen tijdens en na de onthardingswerken om mogelijke risico’s voor werknemers of gebruikers weg te nemen of te beheren. Eventueel kunt u zich hierin laten bijstaan door een erkend bodemsaneringsdeskundige.

Daarnaast kunnen er onvoorziene kosten aan het licht komen door het uitgraven van verontreinigde bodem of ophooglagen. Verontreiniging die vrijkomt na ontharding kan zich verspreiden naar het grondwater of naar de nabije omgeving. Het hangt allemaal sterk af van het precieze project en daarom wordt dat best project per project nagegaan.

Handleiding
Het adviesbureau Arcadis liep een jaartje mee met een aantal onthardingsprojecten in het kader van de campagne ‘Vlaanderen breekt uit’. Aan de hand van de uitdagingen waar de ontharders mee werden geconfronteerd, ontwikkelde Arcadis een handleiding Bodeminformatie voor ontharders.

De Handleiding Bodeminformatie voor ontharders verheldert welke bodem informatie er mogelijk al beschikbaar is, hoe u deze informatie kan raadplegen, en hoe u met de bekomen informatie aan de slag kan. Vooral in stedelijke omgeving kan het wel zijn dat er bij ontharding, naast de verwachte bodem, ook onverwacht puin of bodemverontreiniging aan het licht komt… Deze kennis neemt u best vooraf mee in het onthardingsproces zodat u niet voor onverwachte verrassingen en kosten kom te staan.

Meer info

Bodeminformatie integreren in ruimtelijke planning en bij omgevingsvergunningen

Bent u betrokken bij het verlenen van omgevingsvergunningen of het geven van adviezen hierover? Bent u betrokken bij het goedkeuren van meldingsaktes? Het is belangrijk dat u bij deze taken rekening houdt met de mogelijke aanwezigheid van bodem- en grondwaterverontreinigingen. Ook bij ruimtelijke planning is dit van belang, bijvoorbeeld bij het opstellen van ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP’s) of milieueffectrapporten (plan-MER’s en project-MER’s).

De Handleiding bodeminformatie voor vergunningverleners geeft aan welke informatie er beschikbaar is, hoe u deze informatie kan raadplegen, en hoe u met de bekomen informatie moet omgaan. Deze handleiding heeft als doelgroep lokale besturen, ruimtelijke planners, verleners van omgevingsvergunningen en studiebureaus die instaan voor de opmaak van MER's. In de handleiding wordt ook het belang van het correct raadplegen en gebruiken van beschikbare informatie over bodemverontreiniging toegelicht.

Adres: Stationsstraat 110
2800 Mechelen
Route en bereikbaarheid
Telefoon: 015/284 458