Duurzaam met verpakkingen
Verpakkingen zijn alom tegenwoordig. Verpakkingen bestaan zowel uit plastics, papier en karton of beide. Daarnaast zijn er ook de PMD-verpakkingen die we deponeren in de blauwe zak.
We spreken ook van over-verpakking waarbij er meerdere en teveel gebruikt worden voor eenzelfde product maar niet altijd nuttig en noodzakelijk zijn voor het product zelf maar eerder voor de opslag en het transport.
Omdat we duurzamer moeten omspringen met onze grondstoffen, klimaat en leefmilieu moeten we het verpakkingssysteem herdenken en overmatig gebruik beperken. Bij het bedenken van nieuwe diensten en methodes vermijden we best eenmalige verpakkingen uit niet hernieuwbare bronnen en een hoge milieu impact.
Voor sommige sectoren en producten worden er composteerbare of biodegradeerbare verpakkingen gebruikt. Ook al zijn ze gemaakt uit natuurlijk of minder vervuilende materialen, toch moeten we omzichtig en doordacht omgaan met het gebruik en de verwerking van deze afvalstromen.
Allerhande verpakkingen waaronder veel blik, plastics en kunststoffen eindigen ook als zwerfvuil in onze wateren, wegen en op onze stranden. Ze hebben een negatieve en schadelijke impact op de fauna en flora, onze voeding, gezondheid en de kwaliteit van het water. Ook hier kun je als consument en werknemer van de toekomst een verschil maken. Je vindt informatie en inspiratie in deze rubriek, bij thema kunststoffen en op www.mooimakers.be. Ook evenementen kan je afvalarm organiseren.
Beleid
Het verpakkingsbeleid maakt deel uit van diverse actie en beleidsplannen op Vlaams en Europees gebied.
Een belangrijk aandeel in verpakkingen zijn kunststoffen en plastics.
Specifiek voor verpakkingen en andere toepassingen vaardigde de Europese Commissie de SUP-richtlijn op, de Single Use Plastic richtlijn op. De bedoeling is om het gebruik en de productie van éénmalige verpakkingen terug te dringen.
In België is het IVCIE verantwoordelijk voor de wetgeving inzake verpakkingsafval.
Feiten en cijfers
De afgelopen 10 jaar is de hoeveelheid huishoudelijke eenmalige verpakkingen met 10 % gestegen, de bedrijfsmatige eenmalige verpakkingen zijn met
4 % gestegen. Zo kwamen er in 2019 in België ongeveer 877.000 ton huishoudelijke verpakkingen op de markt en 750.000 ton bedrijfsmatige verpakkingen. Bij bedrijfsmatige verpakkingen worden in meer dan 4 op 5 verpakkingstoepassingen herbruikbare verpakkingen ingezet. Het gebruik van herbruikbare verpakkingen neemt toe. Bij huishoudelijke verpakkingen is sprake van een stabilisatie van het gebruik van herbruikbare verpakkingen.
Cijfers over inzameling en recyclage van verpakkingen vind je bij:
Fostplus
Interregionale verpakkingscommissie - professionelen
Belgische cijfers over afval, verpakkingen,…
Preventie :
- Kies voor dranken en etenswaren in bulk en grote flessen, karaffen en verpakkingen;
- Kies voor kraantjeswater, voeg er eventueel een natuurlijk smaakje aan toe.
- Gebruik herbruikbare bekers, servies en bestek bij voorkeur glas en/of van duurzame materialen;
- Wegwerp en éénmalige verpakkingen vermijden, kies voor herbruikbaar op diverse manieren en voor diverse toepassingen.
- Onderzoek waar en hoe er met verpakkingen wordt omgegaan bij transport, in de supermarkt, vrije tijd, bij kleding en non-food artikelen.
- Neem verpakkingen, bij transport en verkoop van verse groenten en fruit onder de loep. Vroeger en nu. Wat kan anders, beter, efficiënter voor mens en milieu?
Hergebruik :
- Zoek en kies voor 2ehands om je brooddoos, drinkbus, bewaardozen, opbergmateriaal…te vernieuwen / te vervangen.
- Ruilen, schenken, delen en lenen zorgen voor levensduurverlenging en optimaal gebruik van producten en materialen. Het kan op school, sociaal en lokaal in samenwerking met andere organisaties.
- Toch verpakking nodig, kies voor herbruikbare en afsluitbare verpakkingen en producten.
- Geef plastic dozen en bokalen een nieuwe bestemming of gebruik op school en thuis.
- Pimp je brooddoos, drinkbus, pennenzak, koekjestrommel enz….vermijd overbodige trendgevoelige nieuwe aankopen.
- Kies voor verpakkingen en cateringmaterialen met statiegeld of borg. Pas dit zelf toe op school en in je verenigingen
Door goed en correct je lege verpakkingen te sorteren, zorg je mee voor optimale recyclage.
Sorteerregels en tips kun je koppelen aan educatieve opdrachten en diverse lessen.
Onder ‘Wijs met afval’ vind je de links naar de sorteerwijzers. Kijk ook bij thema duurzaam met kunststoffen.
Fost Plus ontwikkelde in samenwerking met de OVAM een uitgebreid aanbod aan diensten voor scholen. Met de educatieve workshops en lespakketten worden leerlingen bewust van het belang van goed sorteren en een duurzame omgang met afval. Het aanbod is op maat van verschillende leeftijdscategorieën en in lijn met de leerplannen en sleutelcompetenties. Fostplus is de organisatie verantwoordelijk voor de inzameling en verwerking van verpakkingen uit PMD en papier en karton.
Daarnaast biedt Fostplus scholen via de afvalintercommunales ook gratis afvalbakken voor papier-karton en PMD en divers communicatiemateriaal aan.