Ondersteuning en subsidies bij asbestverwijdering

Ondersteuning voor lokale vrijetijdsgebouwen voor jeugd

Ook in vrijetijdsgebouwen waar kinderen spelen en sporten, kan asbest verborgen zitten. Ondersteuning op maat helpt jeugd(sport)verenigingen op weg naar asbestveilige jeugdgebouwen.


Asbest kent bijzonder veel toepassingen. Het werd verwerkt in meer dan 3500 materialen en komt voor in woningen, gebouwen, installaties en zelfs voertuigen. Ook in vrijetijdsgebouwen waar kinderen spelen en sporten, kan asbest verborgen zitten. Aangezien kinderen, jongeren en jongvolwassenen het meest kwetsbaar zijn bij blootstelling aan asbest zetten we met een ondersteuning op maat extra in op deze doelgroep via een sectorprotocol ‘Asbestveilige lokale jeugdgebouwen’.


Protocol asbestveilige lokale jeugdgebouwen

In het voorjaar van 2024 ging het protocol ‘Asbestveilige lokale jeugdgebouwen’ van start. Dit is een ondersteuningskader om lokale jeugdverenigingen en jeugdsportverenigingen te helpen bij asbestinventarisatie van hun gebouwen en ze asbestveilig te maken. Het is belangrijk asbestrisico’s in kaart te brengen op plaatsen waar kinderen en jongeren frequent hun vrije tijd doorbrengen. De OVAM biedt via het sectorprotocol gratis asbestinventarisatie en inzameling van asbestcement aan. 

Een gratis asbestattest voor jouw jeugd(sport)gebouw 

Een eerste stap in het asbestveilig maken van een gebouw, is de opmaak van een asbestattest. Om snel toe te werken naar asbestveilige lokale jeugd(sport)gebouwen ondersteunt de OVAM je vereniging hierbij. Werd jouw jeugd(sport)gebouw gebouwd vóór 2001? Dan kan je momenteel op kosten van de OVAM gratis een asbestattest laten opmaken voor de jeugd(sport)gebouwen waar jullie activiteiten doorgaan. De OVAM heeft hiervoor alvast een budget vrijgemaakt voor (ingeschat) 1.200 locaties. Wil je zeker zijn van jouw plaats? Meld je dan nu aan via deze link: Aanmeldformulier lokale jeugdgebouwen

Beschikken over een asbestattest wil niet zeggen dat je onmiddellijk asbestmaterialen moet gaan verwijderen. 

Responsive Image

Hoe gaat het in zijn werk?

De OVAM contracteerde een aantal asbestdeskundigen die na jullie aanmelding ter plaatse komen voor een visuele inspectie van je gebouw. Ze zijn goed opgeleid, dus aanwezige risico’s van de 3.500 mogelijke asbestmaterialen kunnen ze dan ook meteen goed inschatten en vermelden in het asbestattest. Waar nodig, worden stalen genomen van asbestverdachte materialen. Nadien ontvang je een attest dat duidelijk weergeeft waar asbesthoudende materialen in jullie jeugd(sport)gebouw aanwezig zijn. Het attest vertelt welke risico’s de asbestmaterialen op dit moment met zich meebrengen. Daarnaast geeft het asbestattest ook aan hoe je de materialen veilig kan beheren in afwachting van verwijdering. Zo kan je er alvast zelf voor zorgen dat jullie leden geen risico lopen op het inademen van asbestvezels.

Welke verenigingen en jeugdgebouwen kunnen zich aanmelden voor een gratis asbestattest?   

Lees zeker de Algemene Voorwaarden bij het sectorprotocol goed door. Die geven aan wie precies in aanmerking komt.
Het ondersteuningskader richt zich naar lokaal erkende jeugdverenigingen en jeugdsportverenigingen. 
  • Je moet kunnen aantonen dat je een lokaal erkende jeugd(sport)vereniging bent;
  • Je hebt een jeugdaanbod voor personen tot en met 30 jaar;
Om zoveel mogelijk locaties de kans te geven deel te nemen, stellen we onder meer volgende voorwaarden aan het jeugdgebouw: 
  • Het gebouw wordt minstens eenmaal per maand gebruikt voor de ledenactiviteiten van de jeugd(sport)vereniging;
  • Het is vóór 2001 gebouwd;
  • Het bevindt zich in het Vlaams Gewest;
  • Het zal nog minstens vijf jaar na de opmaak van de asbestinventaris gebruikt worden voor jeugdactiviteiten;
  • Het moet eigendom zijn van een lokaal bestuur, van een lokaal erkende jeugd- of sportvereniging, van een privépersoon of van een andere organisatie.
Voorbeelden: lokalen van de plaatselijke jeugdbeweging, lokalen/terreinen waar de jeugdafdeling van de plaatselijke sportvereniging traint, de speelpleinwerking, …

Het asbestattest wordt steeds opgemaakt voor het volledige gebouw. Als je een gebouw deelt met andere verenigingen die niet in aanmerking komen, profiteren zij mee van deze ondersteuning. 

Kan ik zelf het gebouw aanmelden of mag enkel de eigenaar dat doen?

Je hoeft zelf geen eigenaar te zijn van het gebouw om je gebouw aan te melden. Zoals gebruikelijk bij alle asbestattesten moet de eigenaar in een volgende stap wel het opdrachtformulier ondertekenen. Dat opdrachtformulier is het standaardformulier dat de opdracht van de asbestdeskundige beschrijft. Hier zijn geen kosten aan verbonden. De OVAM betaalt alle kosten van het asbestattest, dus het is een mooie kans voor de eigenaar van het gebouw om nu al gratis aan een asbestattest te geraken. Tegen 2032 moet die het sowieso hebben, net als alle eigenaren van een gebouw met bouwjaar tot 2001. 

Welke gebouwen komen niet in aanmerking?

  • Schoolgebouwen. Zij worden al ondersteund via een apart protocol en kunnen zich via die weg aanmelden voor asbestinventarisatie en asbestverwijdering.
  • Bovenlokale jeugdinfrastructuur die geen lokale jeugd- of jeugdsportvereniging huisvesten.
  • Gebouwen die binnen dit en vijf jaar verkocht worden of niet meer door een jeugd(sport)vereniging zullen gebruikt worden.

Tot wanneer loopt deze ondersteuning? 

De OVAM heeft op dit moment een budget om zo’n 1.200 gebouwen te laten inventariseren. We passen het principe toe van ‘eerst komt, eerst maalt’. Grijp dus zeker je kans voor dit gratis asbestattest en bemachtig jouw plekje tussen de 1.200 beoogde gebouwen. 
Ik wil een gratis asbestattest aanvragen. Wat heb ik nodig?

Meld je jeugdgebouw aan via dit formulier. 

Wil je meerdere locaties aanmelden? Verschillende gebouwen op één locatie kan je met één aanmelding doorgeven. Meerdere locaties meld je apart aan per adres. 

Het formulier vraagt o.a. naar:

  • De naam van de vereniging die het gebouw gebruikt en de soort (jeugd- of sportvereniging).
  • Adresgegevens van het gebouw + een beschrijving van het gebouw (bv. sporthal, chalet, … en eventueel de oppervlakte en aantal verdiepingen). 
  • Contactgegevens van de persoon die ter plaatse zal zijn bij de opmaak van het asbestattest (als je dat al weet).

Na aanmelding vragen we om wat extra informatie te bezorgen via mail:

  • Het bewijs dat het gaat om een lokaal erkende jeugdvereniging of sportvereniging. Dat kan bv. een uittreksel zijn van de lijst van erkende jeugd- of sportverenigingen, een verslag waarin je erkenning vermeld wordt, een e-mail van de jeugd/sportdienst van de gemeente die bevestigt dat je lokaal erkend bent.
  • Een luchtfoto of kadasterplan van het gebouw.
  • Een reeds bestaande asbestinventaris of asbestattest, moest die er zijn
  • Als je zelf niet de eigenaar bent: een bewijs dat het lokaal jeugdgebouw nog minstens vijf jaar na inventarisatie voor jeugddoeleinden zal gebruikt worden (bv. Een huurovereenkomst, convenant, gebruikersovereenkomst, … voor de correcte periode).  
     

Van aanvraag tot asbestattest

  1. Je meldt je jeugdgebouw aan via het formulier en bezorgt ons nadien nog de nodige documenten.
  2. Je ontvangt een ontvangstbevestiging in je mailbox en daarna gaan wij aan de slag om te bekijken of je aanvraag volledig is en voldoet aan de algemene voorwaarden 
  3. Als je aanvraag goedgekeurd is, laat de OVAM je dit weten en bezorgt de OVAM de nodige gegevens aan de asbestdeskundige. Je hoeft dus zelf niets meer te doen. 
  4. Binnen de 7 dagen na goedkeuring van het dossier zal de asbestdeskundige contact opnemen om een bezoek in te plannen.
  5. De eigenaar ondertekent het opdrachtformulier van de asbestdeskundige waarin die de toestemming geeft om de asbestinventarisatie uit te voeren.
  6. De asbestdeskundige doorloopt het gebouw en inventariseert alle asbestmaterialen die er zijn en beschrijft de staat ervan. Hij neemt stalen wanneer nodig en dekt de monsternamepunten af. 
  7. De asbestdeskundige levert ten laatste twee weken na het plaatsbezoek het asbestattest af aan de eigenaar. Huur je het gebouw? Dan is de eigenaar wettelijk verplicht jou een kopie van het asbestattest te bezorgen (Materialendecreet art. 33/9 §2). 
     
Veelgestelde vraag: Een deel van mijn jeugdgebouw werd na 2001 gerenoveerd. Kan ik ook een asbestattest aanvragen?

Ja, het bouwjaar geeft aan welke gebouwen in aanmerking komen. Er kunnen nog steeds asbestmaterialen aanwezig zijn in de niet-gerenoveerde delen van het gebouw. 

Wat na het asbestattest? 

Eenmaal in het bezit van een asbestattest, ondersteunen we je graag verder.
  • Voor complexe renovaties inclusief asbestverwijdering kan je rekenen op een gratis expertisebegeleiding.
  • Verwijder je het asbestcementen dak of gevel van je jeugdgebouw, dan kan je die kosteloos laten ophalen. 

Expertisebegeleiding na opmaak asbestattest

Is jouw jeugdgebouw eerder complex opgebouwd en heb je verschillende renovaties voor de boeg en weet je niet goed welke stap eerst te zetten? De OVAM voorziet eenmalig een gratis expertisebegeleiding. In een opvolggesprek, online of ter plaatse, geeft de asbestdeskundige die het (gratis) asbestattest opmaakte via de ondersteuning van de OVAM, advies voor het beheer en verwijderen van asbest in de gebouwen.
Daarbij kunnen volgende aspecten aan bod komen:
  • een prioritering van de hoogste risico’s
  • een meerjaren investeringsplan om tot een asbestveilige toestand te komen
  • een prijscalculatie (raming) voor de asbestverwijderingen
  • een geïntegreerde aanpak van asbestverwijdering met energiemaatregelen
De OVAM voorziet een expertisebegeleiding van maximum 16u (inclusief voorbereidings-en verwerkingstijd). Wil je meer dan 16u ondersteuning, dan vraag je voor de extra uren rechtstreeks een offerte op bij de asbestdeskundige. 
Ik wil een gratis expertisebegeleiding aanvragen

Je hebt volgende documenten en informatie nodig voor de expertisebegeleiding:

  • Het asbestattest van de gebouwen waarvoor je advies wil. Als huurder kan je een verplichte kopie opvragen bij de eigenaar. Opgelet: enkel asbestattesten die via de ondersteuning van de OVAM werden opgemaakt, komen in aanmerking voor deze gratis begeleiding. 
  • Je vragen voor de asbestdeskundige.
  • Eventuele voorbereidingsdocumenten voor de asbestdeskundige: plannen, offertes voor (asbestverwijderings)-werken, een -advies rond energierenovatie, …

Hoe vraag ik de expertisebegeleiding aan?

  1. Je stuurt een mail naar de asbestdeskundige die het asbestattest opmaakte met als onderwerp: “Expertisebegeleiding via OVAM”. De mail vermeldt het dossiernummer van je gratis asbestattest (cijfer tussen 1 en 5000) en het asbestinventarisattestnummer (jaartalXXXX-XXXXXX.XXX). Je geeft mee met welke vragen je zit en waarover je graag advies wilt krijgen tijdens het gesprek. Je zet jeugdgebouwen@ovam.be mee in cc. 
  2. De asbestdeskundige bevestigt de aanvraag door contact met jou op te nemen voor een afspraak. 
  3. De expertisebegeleiding wordt uitgevoerd (dat kan een online overleg zijn of een bezoek met rondgang in de gebouwen). 
  4. De asbestdeskundige bezorgt jou en de OVAM een kort verslag van de expertisebegeleiding.
     

Gratis inzameling van asbestcement van het dak of de gevel 

Na het opmaken van een asbestattest heb je een duidelijk zicht op welke risicovolle asbestmaterialen er aanwezig zijn in en rond jouw jeugdgebouw. 
Zijn er volgens het asbestattest asbestmaterialen in asbestcement aanwezig zoals golfplaten, onderdakplaten, dakbedekking of gevelleien? Dan heeft de OVAM ervoor gezorgd dat je daar makkelijk en veilig van kan af geraken. De OVAM komt het asbestcement aan jullie gebouw gratis ophalen!

Hoe gaat het in zijn werk?

Eenmaal jouw asbestattest is opgemaakt, kan je je aanmelden met het nummer van je asbestattest. Je zal enkele gegevens moeten doorgeven die een vlotte ophaling mogelijk maken. Nadien ontvang je de contactgegevens van de inzamelaar om samen een moment in te plannen voor de levering en ophaling van een asbestcontainer. Zo stem je makkelijk zelf het tijdstip af op de verwijderwerken door een aannemer of dakwerker. Die verwijderwerken behoren niet tot de dienstverlening van de OVAM. De inzamelaar van de OVAM brengt de gevulde container naar een erkende stortplaats of afvalverwerker.

Lees zeker de Algemene voorwaarden van het sectorprotocol goed door.
Elk asbestattest waarin een asbestcementen (onder)dak of gevel is opgenomen, komt in aanmerking voor de gratis inzameling van deze materialen. 

Hoe verwijder je asbestcement in de buitenschil op een veilige manier?

Hoe je asbestcement veilig kan verwijderen, lees je in de brochure “Stappenplan naar asbestveilige lokale jeugdgebouwen”.
Geen jongeren aan het werk!  ... Kom van dat dak af ...
Het is geen goed idee om met de leden of leiding van je vereniging aan deze klus te beginnen. Laat in geen geval de leden van je vereniging of leiding jonger dan 30 jaar zelf aan de slag gaan! Minderjarigen mogen nooit bij de werken in de buurt komen. 

Tot wanneer loopt deze ondersteuning? 

De OVAM heeft budget om op zo’n 1.000 locaties asbest in te zamelen. Wanneer het budget op is, kunnen er geen nieuwe aanmeldingen goedgekeurd worden. 
Ik wil een gratis inzameling van asbestcement aanvragen.
  • Stap 1: Je beschikt over een asbestattest waar asbestcementen materialen in staan.
  • Stap 2: Je vult het aanmeldformulier in als eigenaar of je hebt met toestemming van de eigenaar om het aanwezige asbestcement te verwijderen en vult het aanmeldformulier in. Hou volgende gegevens bij de hand:
    • Het asbestattest van het lokale jeugdgebouw. 
      • We hebben het attestnummer nodig (links boven op het voorblad van het asbestattest). 
      • Daarnaast vragen we naar informatie die je makkelijk kan raadplegen in het asbestattest.
    • BTW-nr. van de eigenaar (indien van toepassing).
      Als je het asbestattest niet via de ondersteuning van OVAM liet opmaken, vragen we ook naar extra gegevens over het lokaal jeugdgebouw (o.a. het adres, welke vereniging gebruik maakt van het gebouw én de erkenning van die vereniging als lokale jeugd-of sportvereniging)
  • Stap 3: We kijken na of je in aanmerking komt voor de kosteloze ophaling. Binnen de 10 werkdagen ontvang je de beslissing per e-mail. 
  • Stap 4: Wanneer je in aanmerking komt, krijg je de contactgegevens door van de ophaler om een afspraak in te plannen.
  • Stap 5: Je plant zelf in wanneer de containers geleverd worden en je plant meteen ook al de datum in waarop de containers gevuld terug opgehaald mogen worden. Dit kan enkel op weekdagen. Opgelet, je neemt ten laatste 20 dagen voor de gewenste leverdatum contact op met de inzamelaar. 
  • Stap 6: Als je zelf aan de slag gaat, verzamel je tijdig de benodigde hoeveelheden persoonlijke beschermingsmiddelen en lees je op vooorhand de brochure 'Stappenplan naar asbestveilige lokale jeugdgebouwen'.

Welke ondersteuning bestaat er voor de renovatie van mijn jeugd(sport)gebouw?

Verhoogde energiepremie 

Sinds begin 2021 kan je een verhoogde energiepremie aanvragen via Mijnverbouwpremie.be. Naast de bestaande premie voor het aanbrengen van dak- of gevelisolatie geniet je van een extra ondersteuning indien je asbesthoudende dak- of gevelbekleding of onderdakplaten laat verwijderen. Deze is beschikbaar voor zowel steden en gemeenten als private eigenaars. 
Meer info over de verhoogde energiepremie

Premie asbestverwijdering van niet verwarmde gebouwen bij plaatsing van zonnepanelen bij asbestverwijdering (Fluvius)                         

Wie investeert in het verwijderen van asbest in combinatie met het leggen van zonnepanelen op het dak van een niet-verwarmd niet-residentieel gebouw, kan hiervoor een premie krijgen. 
De premie is enkel bedoeld voor niet-residentiële gebouwen die niet verwarmd worden en een asbestdak hebben, bijvoorbeeld een loods, stal of garage (los van het woongebouw).
Meer info over de premie zonnepanelen bij asbestverwijdering

Schakel je stad of gemeente in  

Vanuit zijn voorbeeldfunctie werkt de Vlaamse Overheid aan asbestveilige gebouwen tegen 2034. Ze doen dit zowel voor hun eigen als voor het gemeentelijk patrimonium.   

Is het jeugdlokaal eigendom van de stad of gemeente, vraag dan aan je stad of gemeente om werk te maken van een asbestveilige jeugdinfrastructuur. Zij krijgen heel wat ondersteuning:  

  • Lokale besturen kunnen ook voor hun eigen gebouwen deelnemen aan projecten voor de ophaling van asbestcement.

  • Alle steden en gemeenten in Vlaanderen tekenden in 2018 vrijwillig in op de asbestovereenkomst. Hiermee verklaarden zij werk te willen maken van het resterende asbestpassief op hun grondgebied. Hoe zij dat vormgeven en hoe ver zij daarbij linken willen leggen richting andere beleidsdomeinen, kunnen zij vrij kiezen. Vereiste is wel dat het thema ‘asbest’ in de Beleid- en Beheercyclus (BBC) terug te vinden is. Vele gemeenten nemen asbest ook op in hun lokaal energie- en klimaatbeleid of bij hun beleid rond gezondheid of woonkwaliteit. Ze kregen hiervoor extra middelen om te besteden aan asbestafbouw. Vraag gerust aan je gemeente of stad wat ze met die middelen hebben gedaan. 

De premiezoeker
Via de premiezoeker heb je steeds een actueel overzicht van de bestaande premies.


Team asbestafbouw