Schadegevallen

Voor bodemsaneringsdeskundigen

Taken van de bodemsaneringsdeskundige


Wat is een schadegeval?

De OVAM beschouwt een schadegeval als een onvoorziene gebeurtenis die aanleiding geeft tot bodemverontreiniging, bijvoorbeeld een lek in een mazouttank, een overvulling van een tank, een breuk in een leiding, een ongeval met een voertuig waarbij diesel is vrijgekomen enzovoort.

Drugs

Voor drugsgerelateerde vaststellingen wordt een onderscheid gemaakt tussen het achterlaten van drugsgerelateerde producten op een terrein van derden en het exploiteren van een illegaal drugslabo.
Meer informatie hierover vindt u terug in het document'Aanpak bodemverontreiniging drugsgerelateerde producten'.

En wat met asbest?

De onzorgvuldige afbraak van asbesthoudende materialen op een terrein, het ontmossen van een asbesthoudend dak, een brand met asbesthoudende materialen waarbij geen andere gevaarlijke producten zijn vrijgekomen, nocht PFAS-houdend blusschuim werd gebruikt... .

Dergelijke incidenten of handelingen, waardoor mogelijk asbest op de toplaag terechtkomt, worden niet opgevolgd binnen het Bodemdecreet. De schadegevallenprocedure is hiervoor dus niet van toepassing.

Brand?

Is er een brand ontstaan waarbij gevaarlijke producten zijn vrijgekomen? Of betreft het een brand waarbij PFAS-houdend blusschuim werd gebruikt? In dat geval kan door de brand mogelijke bodemverontreiniging zijn ontstaan. Ook hiervoor kan de schadegevallenprocedure opgestart worden. Branden met asbesthoudende materialen, waarbij geen andere gevaarlijke producten zijn vrijgekomen, noch PFAS-houdend blusschuim werd gebruikt, worden niet opgevolgd binnen het Bodemdecreet. Meer informatie hierover kan u terugvinden onder het hoofdstuk 'En wat met asbest?'.

Schadegevallenprocedure

Het Bodemdecreet (artikel 74 t/m 82) voorziet een soepele regeling die het mogelijk maakt om eventuele bodemverontreinigingen ontstaan als gevolg van een schadegeval snel en efficiënt te verwijderen. Om van deze regeling gebruik te kunnen maken, moet aan de volgende toepassingsvoorwaarden voldaan zijn:

  • het schadegeval moet binnen de 30 dagen bij de bevoegde overheid gemeld zijn;
  • de effectieve behandeling van de bodemverontreiniging moet binnen de 180 dagen na het afleveren van het besluit van de bevoegde overheid kunnen afgerond worden.

Dit betekent dat bijvoorbeeld langdurige grondwateronttrekkingen niet in aanmerking komen voor de aanpak binnen de schadegevallenregeling.
Hou er rekening mee dat grondwateronttrekkingen binnen de 180 dagen moeten afgerond zijn. Is er na deze termijn nog verdere grondwateronttrekking nodig bekijk dan of u deze als voorzorgsmaatregel moet aanvragen, in afwachting van de verdere bodemsaneringswerken.

Wie is de bevoegde overheid?

De OVAM ;

  • Voor klasse 1 bedrijven
  • Voor gronden in eigendom of beheer van de gemeente, autonoom gemeentebedrijf of intergemeentelijke samenwerking
  • Voor gronden waarop een beschrijvend bodemonderzoek of bodemsanering lopende is

De Gemeente ;

  • Voor alle gronden waarvoor de OVAM niet bevoegd is. Bijvoorbeeld
    • Voor particuliere gronden
    • Voor klasse 2 en klasse 3 bedrijven
    • Voor gronden in eigendom van de Vlaamse Overheid

Taken van de bodemsaneringsdeskundige

Een saneringsplichtige die geconfronteerd wordt met bodemverontreiniging na een schadegeval is niet altijd even goed op de hoogte van de wetgeving en verplichtingen.

Bij uw aanstelling speelt u dan ook een zeer belangrijke rol in de verdere adviesverlening, naast de behandeling van de bodemverontreiniging.
  • Informeer daarom de eigenaar, gebruiker of exploitant over de meldingsplicht aan de bevoegde overheid, binnen de 30 dagen na het ontstaan van het schadegeval, wil men gebruik maken van de schadegevallenprocedure.
    U kan ook zelf, in samenspraak en met akkoord van de saneringsplichtige, de melding aan de bevoegde overheid overmaken. Dit kan via het digitaal meldingsformulier bodemverontreiniging 2020 dat u ook onderaan deze pagina vindt.
Is de melding gebeurd? Dan moet er ook een akkoord zijn van de bevoegde overheid aan de saneringsplichtige dat de schadegevallenprocedure kan toegepast worden.

Volgende aandachtspunten zijn dan ook belangrijk:
  • Ga tijdig na of er na de melding een akkoord werd afgeleverd door de bevoegde overheid aan de saneringsplichtige. Is er 30 dagen na het melden van het schadegeval nog geen akkoord afgeleverd? Contacteer dan zo spoedig mogelijk de bevoegde overheid en informeer u over de goede ontvangst van de melding en de stand van zaken omtrent hun beslissing.
  • Ga na welke maatregelen door de bevoegde overheid werden opgelegd in haar akkoord. Het akkoord van de bevoegde overheid somt de mogelijke maatregelen op die noodzakelijk zijn om de bodemverontreiniging te verwijderen. Als die maatregelen handelingen, inrichtingen of activiteiten omvatten die meldings- of bepalingen inzake milieubeleid of krachtens titel IV, hoofdstuk II, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, geldt de beslissing als meldingsakte of omgevingsvergunning.
  • Vraag tijdig een aangepast besluit op bij de bevoegde overheid indien andere maatregelen noodzakelijk zijn dan deze opgenomen in het besluit.
  • Ga na of de bevoegde overheid mogelijke verspreidingspercelen heeft opgenomen in het besluit en hou hier rekening mee bij het verder onderzoek.
  • Ga na of er voor bepaalde maatregelen een aparte timing werd opgelegd door de bevoegde overheid.
  • Informeer de saneringsplichtige en eigenaars of gebruikers van verspreidingspercelen over de uit te voeren maatregelen.
  • Volg op of de saneringswerken, het veldwerk en de analysemethode uitgevoerd worden volgens de geldende codes van goede praktijk.
  • Informeer de saneringsplichtige omtrent het verloop van de maatregelen en timings.
  • Vraag de saneringsplichtige om de bevoegde overheid voor het verstrijken van de 180 dagen op de hoogte te brengen omtrent de uitgevoerde maatregelen. U kan ook zelf, in samenspraak en met akkoord van de saneringsplichtige, de bevoegde overheid informeren.
  • Stel een evaluatierapport op volgens de meest actuele richtlijn.
  • Bezorg deze, na akkoord van de opdrachtgever, aan de bevoegde overheid en de OVAM.
  • Kan het evaluatierapport niet meteen na de uitgevoerde maatregelen bezorgd worden? Informeer de bevoegde overheid al zeker dat de noodzakelijke maatregelen werden uitgevoerd. Indien mogelijk geeft u een timing aan waarbinnen het evaluatierapport zal aangeleverd worden.

Richtlijn schadegevallen en evaluatierapport

Het decreet bepaalt dat het uitvoeren van maatregelen ten gevolge van een schadegeval en het opmaken van het evaluatierapport onder leiding van een erkend bodemsaneringsdeskundige moet gebeuren. Deze richtlijn beschrijft de taken en verplichtingen van de bodemsaneringsdeskundige betrokken bij de uitvoering van de maatregelen en de opmaak van het evaluatierapport.

De meest actuele richtlijn kunt u verder op deze pagina downloaden. Het evaluatierapport vormt het bewijs dat de noodzakelijke maatregelen tijdig werden uitgevoerd.

Kan het evaluatierapport niet meteen na afronding van de maatregelen afgewerkt worden? Laat de bevoegde overheid dan niet in het ongewisse! Informeer hen bij het verstrijken van de 180 dagen omtrent de al uitgevoerde maatregelen en (mogelijke) timing van indienen van het evaluatierapport.

Ook interessant voor u

Team Lokale en Bovenlokale Besturen

Subteam Schadegevallen