Duurzame biologische kringloop

Biomassa

Biomassa is een verzamelnaam voor allerlei materialen van biologische afkomst. Het is een zeer ruim begrip. Biomassa kan opnieuw gebruikt worden als bron van energie.

In de biologische kringloop spreken we ook van biomassa. Biomassa is een heel ruim begrip. Het wordt in verschillende sectoren geproduceerd en kent ontzettend veel toepassingen.

De meest bekende biomassa is wellicht het voedsel dat op ons bord komt. De land- en tuinbouw en de visserijsector produceren veel biomassa, zowel dierlijk als plantaardig. Sectoren als de bosbouw zorgen voor extra biomassa.


Huishoudelijk afval – GFT, keukenafval en voedselverlies

In de rubriek ‘Wijs met afval’ vindt u de samenstelling van het restafval en het selectief ingezameld huishoudelijk afval.
Helaas belandt er nog veel keukenafval en etensrestjes in het restafval. GFT wordt selectief ingezameld door de intercommunales in tal van gemeenten in Vlaanderen, maar nog niet overal.

Wat met GFT / keukenafval op school?
Voor kleine hoeveelheden kunnen scholen een beroep doen op hun intercommunale of een private inzamelaar. Grote hoeveelheden keukenafval worden ingezameld en verwerkt door private bedrijven en behoren tot het bedrijfsafval. Meer info bij de sorteerplicht voor bedrijven. Als burger en op school kunt u de kringloop zelf ook sluiten en starten bij het voorkomen van voedselverlies. Meer info in de volgende rubrieken:

Huishoudelijk afval - doelstellingen en beleid

De Vlaamse overheid en partners engageerden zich in de Roadmap Voedselverlies om tegen 2020 het voedselverlies in de hele keten, van landbouw tot consument, te verminderen met 15% ten opzichte van de nulmeting van 2015.
Tegen 2025 zijn extra inspanningen nodig om 30% vermindering te halen, zoals vooropgezet in het actieplan 'Voedselverlies en biomassa(rest)stromen 2021-2025'.

Wat verstaan we onder voedselverlies?

Dit is de eetbare fractie van de voedselreststromen. Een deel van het voedselverlies, bijvoorbeeld van supermarkten, krijgt al een nuttige bestemming (composteren/diervoeding). Een deel belandt nog in het restafval.
De Vlaamse overheid bracht het voedselverlies en de voedselreststromen in kaart, in samenwerking met de hele voedingsketen, van boer tot consument, en hoe het gebruikt of verwerkt is voor 2015 en voor 2017 .

Tips voor educatie:

Meten is weten:
  • zoek de Vlaamse en lokale cijfers op over huishoudelijk en biologisch afval, zie rubriek Slim met afval en andere bronnen.
  • bevraag hoe de school het biologisch afval opvolgt en of er data beschikbaar zijn
  • organiseer een mini-onderzoek op school om te meten en te evalueren
  • vergelijk met Vlaamse en lokale cijfers en eigen huishouden
  • onderzoek verder welke cijfers beschikbaar zijn lokaal, Vlaams en Europees
  • bekijk en onderzoek de evoluties
Voorbeeldrol:
  • de school of scholengroep kan zelf een voorbeeldrol opnemen in preventiemaatregelen voor biologisch afval en afval algemeen
  • afctie en beleid kan bij de aankoop, het aanbod, organisatie van activiteiten waar voeding en reststromen aan bod komen
  • lokale besturen zetten hier ook op in met inspiratie, beleid en ondersteuning
  • de verenigingen en clubs waar jongeren deel van uitmaken kunnen ook het goede voorbeeld tonen en meegeven aan de jongeren
Goede voorbeelden en praktijk:
  • afval is grondstof voor andere kringlopen en productie, dit is ook zo voor biologisch afval. De verschillende rubrieken onder de biologische kringloop en duurzame consumptie geven al een aantal opties
  • praktijktoepassingen vindt u bij Nuttige links op het hoofdthema Biologisch afval en bij de subthema's Bio-economie, VLACO en Voedselverlies.
Onderzoeksvragen voor de klas en school:
  • bevraag welke kennis het schoolbeleid heeft over deze materie
  • hoe kun je als klas/school een bijdrage leveren om biologisch afval te vermijden?
  • hoe is het toepasbaar/uit te breiden in het schoolbeleid?
  • welk engagement neemt je schooldirectie hierin?
  • welke actie is mogelijk met een scholengroep of meerdere scholen?
  • hoe verloopt het in je club, vereniging? Hoe is de verstandhouding met school, thuis, lokaal?
  • Hoe verloopt de inzameling en verwerking in Vlaanderen/België/de buurlanden?
  • welke verschillen en beleidsaccenten zijn er?
  • hoe is de evolutie en wat zijn de wijzigingen over de jaren?
  • welke factoren spelen er een rol in toename of afname van het biologisch afval?
  • wie zijn belangrijke spelers in het beleid? Waarom en hoe?
  • wat is vermijdbaar en wat niet als biologisch afval?
  • wat is de economische en milieuwinst bij het vermijden van biologisch afval?
  • leg en onderzoek de link met klimaat en CO2
  • de SDG's 2 - 12- 13 worden hierbij ingevuld

Inspiratie voor scholen

Team Bio