Asbest herkennen

Asbestinventaris

Een asbestinventaris is een document dat de asbestmaterialen in een gebouw of werkzone beschrijft. Het wordt altijd opgesteld na een inspectie ter plaatse. In heel België zijn werkgevers al verplicht om over een asbestinventaris te beschikken. In Vlaanderen zal in de toekomst een asbestattest voor alle gebouweigenaars verplicht worden.

Wat is een asbestinventaris?

De asbestinventaris is een oplijsting van de aanwezige asbestmaterialen in een gebouw of een werkzone. Het wordt opgemaakt na een inspectie van de materialen en gebouwonderdelen die mogelijk asbest bevatten.
Voor elk materiaal of gebouwonderdeel waar asbest in zit, geeft de asbestinventaris advies om het asbest veilig te beheren of te verwijderen.

Twee soorten inventarissen

Er zijn twee soorten asbestinventarissen: een destructieve en een niet-destructieve asbestinventaris.
Een destructieve asbestinventaris wordt opgesteld voor er onderhouds- of renovatiewerken gebeuren in een gebouw of voor het gesloopt wordt. Het beschrijft alle asbestmaterialen die in het gebouw aanwezig zijn:
  • zowel rechtstreeks waarneembare materialen;
  • als ingesloten materialen die tijdens de werken of het slopen bloot komen te liggen.
Dankzij de destructieve asbestinventaris kunnen asbestmaterialen veilig en selectief weggenomen worden voor de andere werken beginnen. Zo komen werknemers niet onbeschermd in aanraking met het asbest, en komt het asbest niet in het sloopafval terecht. Elk sloopopvolgingsplan (vroeger: sloopinventaris) bevat een destructieve asbestinventaris.

Een niet-destructieve asbestinventaris of visuele inventaris beschrijft enkel de rechtstreeks waarneembare asbestbronnen die een risico kunnen vormen bij het dagelijkse gebruik van het gebouw. Tijdens de inspectie worden nooit wanden of vloeren beschadigd om ingesloten asbest op te sporen. Bij het opstellen van een destructieve asbestinventaris gebeurt dat wel.

Toch zijn ook voor een niet-destructieve inventaris soms kleine beschadigingen van verdachte materialen nodig. Vaak kan alleen een laboanalyse met zekerheid bepalen of het materiaal asbesthoudend is of niet. Voor de staalname moet dan een stukje van het materiaal verwijderd worden. 
 

Wat is een asbestattest?

Een asbestattest wordt in Vlaanderen door de OVAM afgeleverd. Een gecertificeerd asbestdeskundige inventarisatie maakt een asbestinventaris op en registreert de vaststellingen registeren in een centrale databankapplicatie van de OVAM. Op basis van deze registratie, levert de OVAM een asbestattest af. Het vormt een automatisch, uniek rapport van de asbestinventarisgegevens van een gebouwinspectie.
BELANGRIJK
Vanaf 23 november 2022 is een asbestattest verplicht bij de verkoop van woningen en gebouwen gebouwd voor 2001. Tegen 2032 moet voor elk gebouw van voor 2001 een asbestattest beschikbaar zijn. Voor de inventarisatie moet u beroep doen op een gecertificeerde asbestdeskundige asbestinventarisatie. De OVAM publiceert een lijst van de gecertificeerde bedrijven op haar website. U kan uit deze lijst zelf kiezen op welke gecertificeerde asbestdeskundige u beroep doet.

Wanneer wordt een asbestinventaris opgemaakt?

Federale arbeidswetgeving

De federale arbeidswetgeving verplicht elke werkgever om een asbestinventaris op te stellen voor alle gebouwen waar hij personeel tewerkstelt, ongeacht het bouwjaar. Die verplichting bestaat al sinds 1995 en geldt bijvoorbeeld ook voor:
  • scholen
  • crèches
  • gemeentegebouwen.

Voor deze inventarissen mag geen intact materiaal beschadigd worden voor een staalname.

Blijkt uit de inventaris dat er asbest in het gebouw aanwezig is? Dan moet de werkgever een beheerprogramma opmaken dat hij samen met de asbestinventaris jaarlijks moet (laten) actualiseren.

OPGELET
  • Werkgevers die hun werknemers renovatie- of sloopwerken laten uitvoeren bij particulieren of derden, zijn verplicht om vooraf een destructieve a sbestinventaris te (laten) opmaken voor de werkzone. Zo kunnen de asbestmaterialen op voorhand veilig en correct weggenomen worden.
  • Zodra diverse wooneenheden met meer dan één eigenaar onder een dak vallen, geldt de wet op mede-eigendom. In dat geval wordt er een vereniging van mede-eigenaars (VME) opgericht die als rechtspersoon een algemene vergadering en een syndicus heeft. Werkt die syndicus, of ander personeel, in loondienst voor de VME? Dan moet de VME als werkgever een asbestinventaris hebben voor het gebouw.
Vlaamse milieuwetgeving – alle gebouwen
Werd uw gebouw of woning gebouwd voor 2001? Dan moet u vanaf 23 november 2022 bij de verkoop van het gebouw of de woning over een geldig asbestattest  beschikken. Ook als er geen werknemers tewerk gesteld zijn Op die manier weet de koper waar in het gebouw asbest aanwezig is en kan hij hier correct mee omgaan. 
Tegen 2032 is iedere gebouweigenaar verplicht om een asbestattest te bezitten.
Die verplichting vloeit voort uit het actieplan Asbestafbouw van de Vlaamse Regering. Een gecertificeerde asbestdeskundige inventarisatie zal de asbestinventaris opstellen en registreren in een centrale databank van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM). Zelf zult u het attest kunnen raadplegen via de woningpas.

Kom alles te weten over het asbestattest
 
Vlaamse milieuwetgeving – sloop
Heeft u een omgevingsvergunning (sloopvergunning) nodig voor een grote werf met volledige of gedeeltelijke sloop- renovatie of ontmantelingswerken van:
  • een infrastructuurwerk (> 250 m³);
  • een residentieel gebouw (> 5.000 m³);
  • een niet-residentieel gebouw (> 1.000 m³)?
Dan moet u een sloopopvolgingsplan (vroeger: sloopinventaris) toevoegen aan de aanvraag voor uw omgevingsvergunning.
Dat sloopopvolgingsplan bevat:
  • een destructieve asbestinventaris;
  • een inventaris van alle andere afvalstoffen die zullen vrijkomen bij de sloop;
  • alle aandachtspunten en technische details rond de aanpak van selectieve sloop- en afbraakwerken.
Vrijwillig
Wilt u op vrijwillige basis een asbestinventaris laten opstellen?
Overweeg dan om meteen een inventaris voor een asbestattest te laten opstellen. Tegen 2032 moet iedere gebouweigenaar van een woning of een gebouw gebouwd voor 2001 over een asbestattest beschikken. De standaard geldigheidsduur van een asbestattest is 10 jaar. Deze termijn wordt ingekort als er materialen met een hoog risico aanwezig zijn.

Maak voor het opstellen van een asbestinventaris op vrijwillige basis duidelijke afspraken met het asbestlabo of de asbestdeskundige :
  • Wenst u een asbestattest?
  • Wil u enkel weten of het materiaal asbest bevat? Of wil u ook weten hoe u het materiaal veilig kan beheren?
  • Wil u enkel informatie over de rechtstreeks waarneembare materialen (niet-destructieve inventaris) of ook over de materialen die afgeschermd zijn (destructieve inventaris)?
  • Mag voor het nemen van stalen een stukje materiaal weggenomen worden? Op welke plaatsen mag dit en waar niet?

Wie maakt de asbestinventaris op?

Wie de asbestinventaris mag opmaken, hangt af van de wetgeving. Ook hier bestaat er een verschil tussen de Federale arbeidswetgeving en de Vlaamse milieuwetgeving.
Federale arbeidswetgeving
Er bestaat geen beperking of erkenning om asbestinventarissen op te mogen maken. In principe mag de werkgever zelf een asbestinventaris opmaken voor de gebouwen waar hij werknemers tewerkstelt, eventueel ondersteund door zijn preventieadviseur. Maar in de praktijk zal hij meestal beroep doen op een deskundige, meestal werkzaam bij een erkend asbestlabo.Zodra de asbestinventaris is opgesteld, moeten de preventieadviseur arbeidsveiligheid en de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer elk hun schriftelijk advies geven. De finale asbestinvetaris wordt dan samen met die adviezen voorgelegd aan het Comité ter Preventie en Bescherming op het Werk.
Vlaamse milieuwetgeving – asbestinventarisattest bij verkoop

Om asbestinventarisattest, of kortweg een asbestattest te bekomen, schakelt u een gecertificeerd asbestdeskundige inventarisatie in. De asbestdeskundige stelt de asbestinventaris op via een wettelijk vastgelege inspectieprocedure. Om gecertificeerd te worden moet de deskundige aan verschillende vereisten voldoen. Zo zorgen we ervoor dat de kwaliteit van het asbestattest hoog ligt.

Hoe word ik asbestdeskundige?  

Door de OVAM erkende gespecialiseerde certificatie–instellingen asbest zullen de certificaten uitreiken en de deskundigen opvolgen.

Vlaamse milieuwetgeving – sloopopvolgingsplan
Een sloopopvolgingsplan moet u laten opstellen door een bij Tracimatgeregistreerde sloopdeskundige.

Hoe wordt een asbestinventaris opgemaakt?

 
Een asbestinventaris wordt altijd opgemaakt na een inspectie. Zo’n inspectie verloopt als volgt:

  • Op voorhand wordt alle technische informatie verzameld over de plannen, de opbouw en de historiek van het gebouw.
  • Een deskundige inspecteert ter plaatse het volledige gebouw(deel).

De oplijsting van asbestmaterialen gebeurt op basis van voorkennis, expertise, observaties, staalnames en labo-analyses. Alle informatie wordt uiteindelijk gebundeld in een verslag dat naargelang de wetgeving de vorm heeft van een asbestinventaris (werkgevers), een sloopopvolgingsplan of een asbestattest.

Meer info over de asbestinventarisatie voor een asbestattest.
 

Ook interessant voor u

Team asbestafbouw

Adres
Stationsstraat 110
2800 Mechelen
Route en bereikbaarheid